In de vernieuwde Large Hadron Collider (LHC), de deeltjesversneller van deeltjesfysica-instituut Cern, hebben voor het eerst botsingen op volle kracht plaatsgevonden.

LEESTIPEcht quantumIn Echt quantum draait het om de vraag hoe een esoterische theorie van een handvol geniale geleerden uiteindelijk de hele wereld op zijn kop kon zetten. Wetenschapsjournalist Martijn van Calmthout verklaart op enthousiaste en heldere wijze quantumtheorie. Koop nu in onze webshop

Woensdagavond hebben Cern-fysici protonen op elkaar laten botsen met de recordenergie van 13 Tera-elektronvolt. De fysici gebruiken de botsingen om beschermingssystemen van detectoren te testen.

Deeltjes die uit de buitenkant van een straal ontsnappen, kunnen detectoren beschadigen. Daarom bevatten de detectoren materialen die deze deeltjes absorberen voor ze hun schade uitoefenen. Op basis van de eerste botsingen gaan de fysici deze materialen extra goed afstemmen, zodat de detectoren bij de daadwerkelijke metingen volledig beschermd zijn.

‘Er is heel veel mis  met de p-waarde’
LEES OOK

‘Er is heel veel mis met de p-waarde’

De p-waarde is tegenintuïtief en wordt vaak onjuist gebruikt, stelt wiskundige Rianne de Heide. We moeten naar een alternatief.

Head-on botsingen

Behalve het afstemmen van de bescherming, moeten de stralen ook nog worden gestabiliseerd, zodat de deeltjes zo zuiver mogelijk head-on botsen. Naar verwachting zal de LHC begin juni klaar zijn voor de echte metingen. Daarmee hopen natuurkundigen onder andere nieuwe deeltjes te creëren die donkere materie kunnen verklaren.

Dit zijn enkele beelden die op basis van de eerste botsingen met de vier grote Cern-detectoren zijn gemaakt.

alice_collisions
De deeltjesdouche in de Alice-detector.
atlas
De Atlas-detector, waar veel Nederlandse deeltjesfysici mee werken.
cms-collisions
De CMS-detector, die samen met ATLAS het higgsdeeltje vond.
lhcb_0
LHCb, het ‘kleine broertje’ van CMS en ATLAS.

Altijd op de hoogte blijven van het laatste wetenschapsnieuws? Meld je nu aan voor de New Scientist nieuwsbrief. 

Lees ook: