Uit een voorlopige studie in de VS blijkt dat hartontsteking zes keer vaker voorkomt na een coronabesmetting dan na een vaccinatie. De precieze oorzaak is echter nog niet bekend.
Na vaccinatie met Pifzer of Moderna kunnen mensen in zeldzame gevallen een ontsteking van de hartspier oftewel myocarditis krijgen (zie ook de website van het RIVM). Vooral bij jongere mensen was dat een punt van zorg. Maar een voorlopige studie suggereert dat deze aandoening zich zes keer vaker voordoet na een infectie met het coronavirus dan na vaccinatie bij degenen die het vaakst worden getroffen.
In de afgelopen maanden zijn enkele gevallen van myocarditis geregistreerd na het gebruik van de vaccins van Pfizer en Moderna. Dit heeft vooral in de VS en Israël geleid tot ongerustheid, doordat deze twee landen voorop lopen bij het vaccineren van jongeren.
‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.
De reactie treedt het vaakst op bij mannen en jongens onder de dertig jaar na hun tweede dosis en komt meestal binnen tien dagen tot uiting, aldus arts Alma Iacob van Imperial College London. Maar veel gezondheidsinstanties over de hele wereld zeggen dat de voordelen van vaccinatie voor de meeste mensen nog steeds opwegen tegen de risico’s.
Kleinere kans
Nu heeft een studie in de VS onderzocht hoe vaak myocarditis voorkomt na infectie met het coronavirus. Onderzoekers analyseerden de dossiers van zorgorganisaties van een vijfde van de Amerikaanse bevolking. Zij ontdekten dat, tijdens de eerste twaalf maanden van de pandemie, mannen tussen de twaalf en zeventien jaar de meeste kans hadden om myocarditis te ontwikkelen binnen drie maanden na het oplopen van het coronavirus, met ongeveer 450 gevallen per miljoen infecties.
Ter vergelijking: 67 gevallen van myocarditis per miljoen mannen van dezelfde leeftijd kwamen na hun tweede dosis van een vaccin van Pfizer of Moderna naar voren, volgens cijfers van het Amerikaanse Advisory Committee on Immunization Practices. Dit is een groep medische en volksgezondheidsdeskundigen die aanbevelingen opstelt over het gebruik van vaccins in de VS.
Lees al onze artikelen over het coronavirus en covid in ons online dossier.
Onderzoekers telden de gevallen na de eerste en de tweede dosis bij elkaar op tot een totaal percentage van 77 gevallen per miljoen in deze mannelijke leeftijdsgroep als gevolg van vaccinatie. Dat is een zesde van het percentage dat na infectie werd gezien.
‘Als je je richt op hartontsteking, is het veiliger om het vaccin te nemen’, zegt biostatisticus Mendel Singer van de Case Western Reserve University in de Amerikaanse staat Ohio, die hielp bij de uitvoering van de studie.
Brandende pijn
Tekenen van myocarditis zijn pijn op de borst, kortademigheid en hartkloppingen. De symptomen variëren van zo mild dat ze onopgemerkt blijven tot ernstig, met blijvende hartschade of de dood tot gevolg. Extreme vormen zijn echter zeldzaam en in de VS waren er geen meldingen van sterfgevallen na vaccinatie.
De oorzaken van myocarditis zijn onduidelijk. Eén idee is dat de aandoening ontstaat wanneer het immuunsysteem het hart aanvalt, maar dat is niet bewezen. Ook is niet bekend waardoor myocarditis bij jongere mannen het vaakst voorkomt.
Lichte gevallen krijgen meestal een behandeling met vrij verkrijgbare ontstekingsremmers zoals ibuprofen. De meeste mensen herstellen binnen een paar maanden, zegt Iacob. Andere triggers van de aandoening zijn griep en het griepvaccin, sommige medicijnen en sommige drugs.
Iacob zegt dat mensen die gevaccineerd zijn of corona hebben gehad zich bewust moeten zijn van mogelijke symptomen van myocarditis. Daarbij gaat het vooral om pijn op de borst die brandend of scherp is en verergert bij het veranderen van houding.
