Vogeloren kunnen iets wat mensenoren niet kunnen: als de trilhaarcellen in het oor verloren gaan, blijkt doofheid slechts tijdelijk. Het gehoor keert weer terug.

Edwin Rubel en Jennifer Stone, onderzoekers aan de University of Washington, onderzoeken al meer dan twaalf jaar waarom vogels bij gehoorschade hun gehoor weer terugkrijgen. In Proceedings of the National Academy of Sciences beschrijven de twee wetenschappers wat ze inmiddels hebben ontdekt.

Bij vogels keert het gehoor terug dankzij de steuncel die zich vlakbij de basis van een haarcel bevindt. Zo’n haarcel vangt geluidstrillingen op en vertaalt die naar een zenuwsignaal. Als bij een vogel de haarcel sterft, stimuleert een of ander proces de verandering van de steuncel in een nieuwe haarcel, zoals bij mensen nieuwe huidcellen ontstaan. De volgende stap is dat de nieuwe haarcel contact moet maken met het zenuwstelsel en de hersenen. Het moet ook alle biochemische kenmerken verkrijgen die de oorspronkelijke haarcel had.

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’
LEES OOK

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’

Met haar boomboor onderzoekt Valerie Trouet woudreuzen en reconstrueert ze wat die allemaal hebben meegemaakt.

Bij zoogdieren blijft de ontwikkeling van een steuncel tot haarcel achterwege. Het gehoor van zoogdieren is vele malen ingewikkelder dan het vogelgehoor, en er komt dan veel meer kijken bij de omvorming van een steuncel tot een haarcel.

Rubel, hoogleraar in de gehoorwetenschap, benadrukt dat zijn onderzoek niet direct een oplossing oplevert voor doofheid bij mensen. Wel opent het de weg naar nieuw onderzoek en maakt het duidelijk dat de ontwikkeling van hoorapparaten en gehoorapparaten niet de enige benadering hoeft te zijn. De sleutel vormt volgens hem inzicht in het mechanisme waardoor haarcellen sterven, en het blokkeren daarvan.