Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze keer Freek Daams, buikchirurg in het Amsterdam UMC.
‘Naast mijn twee operatiedagen per week en een dag spreekuur, besteed ik ook één dag aan wetenschappelijk onderzoek. Mijn onderzoek richt zich onder andere op de behandeling van darmkanker, een ziekte die jaarlijks bij ongeveer 10.000 mensen in Nederland wordt vastgesteld. De prognose hangt sterk af van de aanwezigheid van uitzaaiingen, maar als die er niet zijn, genezen de meeste patiënten —vaak dankzij een operatie, al dan niet gecombineerd met chemotherapie. Mijn onderzoek richt zich specifiek op mensen die geopereerd worden, en dat heeft me tot een belangrijk inzicht gebracht.
Deze patiënten ondergaan een operatie waarbij een deel van de darm wordt verwijderd, waarna de twee uiteinden weer aan elkaar worden gehecht. In 90 procent van de gevallen geneest deze verbinding zonder problemen. Maar bij ongeveer 10 procent ontstaat er een complicatie: een zogenoemde naadlekkage.

Hoe beïnvloedt je gemoedstoestand je huid?
Inzicht in de invloed van stress op de huid kan helpen bij het bestrijden van aandoeningen zoals acne en eczeem.

De afgelopen jaren hebben we veel onderzoek gedaan naar het voorkomen en behandelen van naadlekkages bij darmoperaties. Daarbij hebben we een database opgebouwd met gegevens van meer dan 3.000 patiënten. Vervolgens ontwikkelden we een model dat met behulp van machine learning tijdens de operatie kan voorspellen wat de kans is op een naadlekkage. We hebben het model zowel intern als extern gevalideerd, en de computer voorspelt de kans op complicaties aanzienlijk nauwkeuriger dan de chirurg zelf.
De volgende stap is om dit model daadwerkelijk tijdens operaties te gaan toepassen. Zo zetten we de kracht van kunstmatige intelligentie in om samen met de chirurg tot de best mogelijke medische beslissing te komen.’