Een aantal simpele experimenten zijn té leuk om alleen in leslokalen te doen. Een voorbeeld is het bovenstaande proefje van Steve Sprangler, een voormalig docent die tegenwoordig als tv-persoonlijkheid zijn brood verdient. Sprangler laat zien dat je met melk, wat kleurstof en een drupje zeep een ware explosie van kleur kunt veroorzaken.
Wat er gebeurt, is dat de zeep de oppervlaktespanning van de melk verlaagt. Daardoor kan de kleurstof gemakkelijk door de melk verspreiden. Daarnaast reageert de zeep met de eiwitten in de melk. De zeep bestaat uit moleculen met twee zijden: een hydrofiele kant die graag aan water koppelt, en een lipofiele kant, die juist niet van water houdt. Deze kant maakt wel graag verbindingen met vetmoleculen. Zodra zeep in de melk terecht komt, zoeken de zeepmoleculen een optimale houding. Ze steken hun staartjes, die niet van water maar wel van vet houden, bijeen rondom een vetdeeltje. Hun waterminnende kopjes steken naar buiten. Zo vormen ze een bolletje (een micel) op het vet van de melk heen. Het vormen van de bolletjes veroorzaakt heel wat gerommel in de melk, waardoor de kleuren gemengd raken. Zodra een evenwicht is bereikt, staat de kleurenexplosie stil.
‘Oppositie’
Sterrenkundejournalist Govert Schilling maakt je wegwijs aan het firmament. Wat valt er te zien in september 2024?
Meer van dit soort simpele experimenten zijn te vinden op de website van Sprangler.