Waarnemingen van de Marsrover Zhurong en van satellieten wijzen op het bestaan van een oude kustlijn in de regio Utopia Planitia op Mars. Mogelijk was hier ooit een oceaan.

De Chinese rover Zhurong heeft mogelijk een oude kustlijn gevonden op Mars. Deze ontdekking levert aanvullend bewijs dat een oceaan ooit een groot deel van de laaglanden op het noordelijk halfrond van de planeet bedekte. De vondst is beschreven in het wetenschappelijk vakblad Scientific Reports.

De Zhurong-rover landde in mei 2021 in het zuiden van Utopia Planitia en reed daar bijna een jaar lang rond. Onderzoekers die de gegevens van de rover bestuderen, hebben aanwijzingen gevonden van een oude oceaan of vloeibaar water.

‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’
LEES OOK

‘Er komt een moment dat we een grieppandemie niet kunnen voorkomen’

Ron Fouchier staat aan de frontlinie in de strijd tegen de griep. Met nieuwe vaccins wil hij ons beschermen tegen toekomstige pandemieën.

Kustlijn

Nu hebben planeetwetenschapper Bo Wu van de Polytechnische Universiteit van Hong Kong en zijn collega’s een uitgebreide analyse uitgevoerd van de topografische kenmerken in het landingsgebied. Dat deden ze door gegevens van satellieten te combineren met waarnemingen van de rover.

Ze vonden kenmerken die wijzen op het bestaan van een kustlijn in het zuiden van Utopia Planitia, zoals troggen en sedimentkanalen. Ze hebben ook de samenstelling van de oppervlakteafzettingen in het gebied gedateerd en geïdentificeerd. Op basis hiervan denkt het team dat de oceaan 3,68 miljard jaar geleden bestond, maar ongeveer 260 miljoen jaar later bevroor en vervolgens verdween.

‘De bevindingen leveren niet alleen aanvullend bewijs dat de theorie van een Marsoceaan ondersteunt. Ze presenteren ook – voor het eerst – aanwijzingen over de mogelijke evolutie ervan’, zegt Wu.

Topografische kaart van Mars met rechtsboven Utopia Planitia.
Topografische kaart van Mars met rechtsboven Utopia Planitia. Beeld: U.S. Geological Survey, Public domain, via Wikimedia Commons.

Bewoonbaarheid

Het mogelijke oceaangebied kan worden verdeeld in een ondiep gedeelte in het zuiden en een diep gedeelte in het noorden. Echt ondiep is dat zuidelijke deel overigens niet. De oceaan kan daar tot 600 meter diep zijn geweest, zegt Wu. Hoe diep het noordelijke deel was, is onduidelijk, omdat er niet genoeg gegevens zijn om de maximale diepte van de oceaan in te schatten.

‘Water is een belangrijk ingrediënt voor leven’, zegt Wu. ‘De aanwijzingen dat er ooit een oceaan was op Mars doet vermoeden dat de omstandigheden op deze planeet ooit geschikt waren voor microbieel leven.’

Planeetwetenschapper Mathieu Lapôtre van de Stanford-universiteit in Californië zegt dat de vraag of er ooit oceanen waren op Mars zeer omstreden is. Onder meer omdat het belangrijke implicaties heeft voor de bewoonbaarheid van de planeet in het verleden. Hij zegt dat toekomstige missies de bevindingen van dit onderzoek moeten controleren. ‘Wat we kunnen leren van Utopia Planitia kan van onschatbare waarde zijn voor onze kennis over de vroege kustomgevingen op Mars’, zegt Lapôtre.