Vrouwen zijn vatbaarder voor auto-immuunziekten dan mannen, maar ze zijn minder gevoelig voor infecties. We beginnen nu te begrijpen waarom.
Naarmate vrouwen ouder worden, produceren ze een toenemend aantal killer-immuuncellen, die op geïnfecteerde cellen jagen en deze vernietigen. Deze ontdekking, en het feit dat dit niet geldt voor mannen, verklaart mogelijk waarom vrouwen minder snel infecties oplopen, maar meer auto-immuunziekten hebben.
Leemte
We wisten al dat vrouwen over het algemeen een sterker immuunsysteem hebben dan mannen. Maar omdat studies zich meestal richten op alleen mannen, of mannelijke dieren, ontbreekt het aan gedetailleerd begrip van hoe immuniteit echt verschilt tussen de seksen. ‘Volwassen vrouwen worden vaak uitgesloten van onderzoeken naar medicijnen vanwege de zorg dat hormonale schommelingen tijdens de menstruatiecyclus [de resultaten beïnvloeden]’, zegt immunoloog Akiko Iwasaki van Yale-universiteit, die niet betrokken was bij het nieuwe onderzoek.
We laten complotdenkers te veel twijfel zaaien over HPV-vaccins
We leven in een tijd van vaccinatie-angst, waarin complottheorieën welig tieren. We moeten tegengas geven, zegt onderzoeker Simon Williams.
Geneticus Maria Sopena Rios van het Barcelona Supercomputing Center in Spanje en haar collega’s wilden deze leemte opvullen. Daartoe analyseerden zij gegevens over bijna 1,3 miljoen immuuncellen die waren verzameld als onderdeel van een eerder onderzoeksproject. De cellen waren afkomstig van bloedmonsters van meer dan 500 vrouwelijke en ongeveer 400 mannelijke deelnemers. Daarmee was dit tot nu toe het grootste onderzoek in zijn soort. De deelnemers waren tussen de 19 en 97 jaar oud en woonden allemaal in Australië. Er deden geen transgender of niet-binaire mensen mee aan het onderzoek.
De onderzoekers ontdekten dat een type CD8 T-cellen, immuuncellen die andere cellen doden, in aantal toenam met de leeftijd bij de vrouwelijke deelnemers. Hetzelfde patroon trad niet op bij de mannelijke proefpersonen.
Seksegerelateerde verschillen
Dit kan de reden zijn waarom vrouwen minder risico lopen op infecties. Deze T-cellen gaan geïnfecteerde cellen te lijf. Het kan ook verklaren waarom vrouwen meer kans hebben op een auto-immuunziekte. Die treden op als deze T-cellen ten onrechte gezonde cellen aanvallen.
De T-cellen vertoonden ook genetische veranderingen die eerder in verband zijn gebracht met de ziekte van Crohn, waarbij immuuncellen de darmen aanvallen. Ook hier werden deze veranderingen alleen gezien bij de vrouwelijke deelnemers.
Dit alles suggereert dat het ongelijke aantal T-cellen een oorzaak kan zijn van seksegerelateerde verschillen in infecties en auto-immuniteit. Alhoewel gezegd moet worden dat het onderzoek geen oorzakelijk verband aantoonde. Om dat voor elkaar te krijgen, is vervolgonderzoek nodig, stellen de onderzoekers.
Verder opperen de onderzoekers om te zoeken naar dezelfde trend in meer diverse populaties. De gegevens die zij gebruikten, omvatten alleen mensen van Noord-Europese afkomst.
Betere behandeling
De resultaten openen de deur naar beter afgestemde vaccins of therapieën tegen auto-immuunziekten. ‘Alle onderzoeken die verschillen in immuunreacties tussen geslacht en leeftijd onderzoeken, zijn belangrijk om beter te begrijpen hoe we bepaalde groepen patiënten kunnen diagnosticeren of behandelen op basis van hun geslacht en leeftijd’, zegt Iwasaki.
Zo ver is het nog niet. Eerst moeten deze bevindingen worden bevestigd in andere onderzoeken, zegt Iwasaki.
