Contactlenzen met nanodeeltjes kunnen infrarode straling omzetten in verschillende kleuren zichtbaar licht. Dat kan een nieuwe, batterijloze vorm van nachtzicht mogelijk maken.
Een nieuw soort contactlenzen stelt mensen in staat om meer te zien dan het zichtbare licht. Ze pikken vlagen infrarode straling op, zelfs in het donker of als hun ogen gesloten zijn.
De lenzen bevatten nanodeeltjes die infrarode straling absorberen en omzetten in blauw, groen en rood licht dat zichtbaar is voor het menselijk oog. Ze werken met name goed in het zogeheten nabij-infrarood golflengtegebied van 800 tot 1600 nanometer. Die omzetting naar zichtbaar licht is dezelfde truc die nachtkijkers gebruiken om mensen te helpen zien in het donker. Het voordeel van de contactlenzen is dat ze veel minder wegen en geen stroom nodig hebben.
‘Laat websites en TikTok-filmpjes niet verloren gaan’
We moeten het internet zorgvuldiger archiveren, stelt mediahistoricus Sus ...
Handsfree nachtzicht
‘De contactlenzen zouden militair personeel voorzien van discrete, handsfree nachtzichtmogelijkheden, zonder de beperkingen van de huidige, omvangrijke nachtkijkers’, zegt laseronderzoeker Peter Rentzepis van de Texas A&M-universiteit, die vergelijkbaar onderzoek heeft gedaan. Hij verwerkte dezelfde nanodeeltjes – bestaand uit natrium-gadoliniumfluoride, ytterbium en erbium – in brillenglazen.
De nieuwe wearables, ontwikkeld door neuro-onderzoeker Yuqian Ma van de Universiteit voor Wetenschap en Technologie van China en zijn collega’s, bieden nog geen gedetailleerd nachtzicht. Dat komt omdat ze alleen bepaalde, kunstmatige LED-lichtbronnen kunnen oppikken, zegt Rentzepis, en nog niet kwalitatief minder goed infraroodlicht van omgevingsbronnen.
Kleurrijke klodders
‘Het is een gewaagde publicatie. Maar met alleen deze contactlenzen zou je geen boek kunnen lezen bij infraroodlicht, of over een donkere weg kunnen navigeren’, zegt natuurkundige Mikhail Kats van de Universiteit van Wisconsin-Madison, die niet betrokken was bij het onderzoek.
In plaats daarvan zetten de contactlenzen in tests bij mensen en muizen een normaal gesproken onzichtbare infraroodflits om in iets dat volgens Kats een ‘grote kleurrijke klodder zichtbaar licht’ zou moeten zijn. Die klodders zouden wel nut kunnen hebben. Ma en zijn collega’s varieerden bijvoorbeeld de frequentie, het aantal en de kleur van de lichtflitsen om zo letters van het alfabet te coderen en over te brengen.
Dit onderzoek volgt op eerdere tests waarbij de onderzoekers nanodeeltjes direct in de ogen van muizen injecteerden om infrarood zicht te bieden. De draagbare contactlenzen zijn ‘veiliger en praktischer voor menselijke toepassingen’, zegt Rentzepis. Maar ze gaan nog steeds gepaard met potentiële gezondheids- en veiligheidsrisico’s, merkt hij op. Zo zouden je ogen warm kunnen worden door de hitte die ontstaat bij het omzetten van infraroodstraling naar zichtbaar licht. En er zouden nanodeeltjes vanuit de lenzen in het oogweefsel kunnen lekken.
