Een apparaat stelt mensen in staat om een nieuwe, blauwgroene tint te zien. De kleur is volgens hen de meest intense kleur die ze ooit hebben waargenomen.
Vijf mensen hebben een intense blauwgroene kleur gezien, die niet eerder door de mens is waargenomen. Dat kon dankzij een apparaat waarmee mensen met kleurenblindheid op een dag misschien weer normaal kunnen zien.
Kegeltjes in het netvlies
We nemen kleur waar via het netvlies achterin het oog dat drie soorten licht-detecterende kegeltjes bevat, genaamd S, M en L. Deze kegeltjes absorberen respectievelijk blauw, groen of rood licht en sturen vervolgens signalen naar de hersenen. Wanneer we iets zien in de blauwgroene kant van het lichtspectrum, worden er minstens twee soorten kegeltjes tegelijkertijd geactiveerd. Er is namelijk enige overlap in de golflengten (en dus de kleur licht) die ze detecteren.
Oudere spier kampt met haperende energievoorziening
Wat gebeurt er met je spieren als je ouder wordt? De achteruitgang een spier blijkt het gevolg te zijn van een haperende energievoorziening.
Computerwetenschapper Ren Ng van de universiteit van Californië, Berkeley, vroeg zich af welke kleur mensen zouden waarnemen als je slechts één type kegel in dit deel van het spectrum activeert. Hij werd geïnspireerd door een apparaat genaamd Oz. Dit apparaat werd ontwikkeld door andere onderzoekers die bestuderen hoe het oog werkt. Het apparaat maakt gebruik van een laser die afzonderlijke kegeltjes kan stimuleren.
Vernuftig apparaat
Ng en zijn collega’s, waaronder de wetenschappers die Oz bouwden, verbeterden het apparaat zodat het licht kan schijnen op een klein, vierkant gebied van het netvlies met ongeveer duizend kegeltjes. Het stimuleren van een enkele cel levert namelijk niet genoeg signaal op om kleur waar te nemen, zegt Ng.
De onderzoekers testten de verbeterde versie op vijf mensen. Hierbij stimuleerden ze alleen de M-kegeltjes in een klein gebied in één oog, terwijl het andere oog gesloten was. De deelnemers zeiden dat ze een blauwgroene kleur zagen, die door de onderzoekers olo wordt genoemd. De kleur was intenser dan alle andere kleuren die ze ooit hadden gezien. ‘Het is moeilijk om te beschrijven, het is echt schitterend’, zegt Ng, die olo zelf ook heeft gezien.
De deelnemers deden ook een kleurvergelijkingstest, om de resultaten te bevestigen. Iedereen bekeek olo en een tweede kleur. Die tweede kleur konden ze zelf met een draaiknop instellen op elke mogelijke tint van het standaard zichtbare spectrum. De deelnemers kregen de opdracht om deze kleur zo goed mogelijk te laten overeenkomen met olo. Ze draaiden allemaal tot dit een intense blauwgroene kleur was. Dat bevestigt dat hun beschrijvingen van olo overeenkomen.
In een ander onderdeel van het experiment gebruikten de deelnemers een draaiknop om wit licht toe te voegen aan ofwel olo, ofwel een levendig blauwgroen, tot ze nog beter overeenkwamen. Alle deelnemers maakten het licht van olo zwakker, wat bevestigt dat dit de intensere van de twee kleuren is.
Oogwetenschapper Andrew Stockman van het University College London beschrijft het onderzoek als ‘best grappig’, maar ziet ook potentiële medische toepassingen. Zo zou het apparaat mensen met rood-groen kleurenblindheid in de toekomst in staat kunnen stellen om normaal zicht te ervaren, zegt hij. Die aandoening wordt namelijk veroorzaakt doordat M- en L-kegeltjes beide worden geactiveerd door golflengten van licht die erg op elkaar lijken. Het stimuleren van de een boven de ander zou mensen in staat kunnen stellen om een breder scala aan tinten te zien. Of dit mogelijk is moet wel nog met experimenten worden onderzocht, zegt Stockman.
