Lezersreis CERN
Breng samen met New Scientist een bezoek aan CERN, het wereldberoemde onderzoeksinstituut waar botsende deeltjes licht werpen op de geheimen van de natuurkunde.
In de buurt van Genève, honderd meter onder de grond, bevindt zich de Large Hadron Collider: de deeltjesversneller die onder meer het higgsdeeltje vond en die tegenwoordig jacht maakt op de resterende geheimen van de werkelijkheid. Als deelnemer aan de reis kunt u afdalen tot bij de versneller en de indrukwekkende, gigantische detectoren bezoeken die de brokstukken van op elkaar gebotste deeltjes uitpluizen.
Onder begeleiding van New Scientist-redacteur Fenna van der Grient en hoofdredacteur Jim Jansen zullen wetenschappers antwoorden geven op grote vragen. Hoe staat het met de zoektocht naar donkere materie en supersymmetrie? En is er leven na de Large Hadron Collider (LHC)? De allerbeste wetenschappers zullen u tijdens deze lezersreis bijpraten over hun nieuwste onderzoek. Bovendien krijgt u als bezoeker goed gezelschap van mede-geïnteresseerden en een comfortabele reis, inclusief vlucht, vervoer, goede hotelkamers en geheel verzorgde diners.
Reisdata: 6 tot en met 9 februari 2023
Deze reis is inmiddels vertrokken. Wilt u op de hoogte blijven van toekomstige reisdata? Meld u aan via labrysreizen.nl/cern
Maatregelen i.v.m. corona
Voor deze reis zullen we passende maatregelen nemen om verspreiding van het coronavirus zo goed mogelijk tegen te gaan. Informatie over de maatregelen vindt u hier.
We zorgen voor een bomvol natuurkundeprogramma. Een voorbeeld van het mogelijke programma vindt u hieronder. Let op: alle ondergrondse bezoeken zijn onder voorbehoud. New Scientist en CERN kunnen niet garanderen dat de ondergrondse bezoeken daadwerkelijk plaatsvinden. Ook de volgorde en de precieze inhoud van de colleges zijn onder voorbehoud.
Voorbeeldprogramma
Maandag
Ochtend
We verzamelen op Schiphol. Een directe lijndienst van KLM brengt ons van Amsterdam naar Genève. Per bus gaan we vervolgens naar ons hotel om in te checken. We vertrekken snel daarna naar CERN, dus het is verstandig om een lunchpakketje mee te nemen.
Let op: voor lezers uit België maken we het ook mogelijk om van Brussel naar Genève te vliegen met Brussels Airlines.
Middag
Per bus vertrekken we naar CERN. Daar worden we verwelkomd door Stan Bentvelsen, directeur van het Nederlands instituut voor subatomaire fysica (Nikhef). Bentvelsen neemt ons mee in de wereld van CERN. Hij verzorgt een algemeen en onmisbaar college dat de introductie vormt voor de rest van de reis. Na zijn college is er volop mogelijkheid om vragen te stellen.
Na de lezing van Stan Bentvelsen vervolgen we onze weg naar het CERN-museum. Het museum weet de ingewikkelde materie op een toegankelijke en vaak interactieve manier te presenteren. Naast het museumbezoek is het mogelijk om te plek te bezoeken waar het world wide web is bedacht en om souvenirs aan te schaffen in de CERN-shop.
Avond
Per bus gaan we terug naar het hotel, waar het diner plaatsvindt. Na het diner volgt er in het hotel een lezing van Auke Pieter Colijn over donkere materie. Colijn was voorheen werkzaam op CERN en is nu verbonden aan de XENON-detector in Gran Sasso, waar hij speurt naar donkere materie.
We sluiten de dag af met een borrel die u door New Scientist wordt aangeboden.
Dinsdag
Ochtend
Na het ontbijt vertrekken we per bus naar CERN. Hopelijk kunnen we die ochtend een bezoek brengen aan het experiment ALICE, waar natuurkundigen het zogeheten ‘quark-gluon-plasma’ bestuderen. Het vroege universum zat, kort na de oerknal, vol met dit hete spul. ALICE-wetenschappers kijken hoe het quark-gluon-plasma uitzet en afkoelt, en hoe daarbij deeltjes ontstaan waar materie uit bestaat.
Voor de lunch zal Eric Laenen een college verzorgen. Laenen is hoogleraar theoretische fysica aan de Universiteit van Amsterdam en de Universiteit Utrecht. In die hoedanigheid maakt hij deel uit van de theoriegroep van het Nikhef. Hij houdt zich bezig met de theoretische deeltjesfysica achter het standaardmodel, maar maakt ook theoretische voorspellingen voor de zoektocht naar nieuwe fysica buiten het standaardmodel. Daartoe richt hij zich met name op de quantumchromodynamica, de theorie die de wisselwerking tussen quarks en gluonen beschrijft. In zijn lezing neemt ons met in de wereld van de elementaire deeltjes en de achterliggende theorie. Hij schets de wiskundige structuur ervan en beschrijft hun fascinerende schoonheid. Voorts neemt hij ons mee in de manier op hoe theoretici werken, en hoe ze de voorspellingen doen voor de LHC-botsingen.
Middag
Na een lunch (op eigen kosten) wordt de dag vervolgd met een bezoek aan het CMS-experiment. Als haar agenda het toestaat, gebeurt dit onder leiding van Freya Blekman, onderzoekprofessor elementaire deeltjesfysica aan de Vrije Universiteit Brussel. Blekman heeft verschillende grote internationale onderzoeksgroepen geleid bij het CMS-experiment op CERN. In 2012 zette ze een groot internationaal samenwerkingsverband op dat zich richt op het zoeken naar nieuwe fysica in de topquarksector. Na een inleidend college dalen we in groep af naar de CMS-detector (onder voorbehoud).
Avond
De bus brengt ons terug naar het hotel voor het diner. Na het diner verzorgt Martijn van Calmthout een lezing over snaartheorie, die probeert alle fundamentele natuurkrachten met één model te beschrijven. Van Calmthout is hoofd communicatie van het nationaal instituut voor subatomaire fysica Nikhef. Tot 2019 was hij werkzaam als wetenschapsjournalist bij De Volkskrant. Ook heeft hij veel boeken geschreven, onder meer Het trillend universum voor de Pocket Science-reeks van New Scientist.
Woensdag
Ochtend
Na het ontbijt vertrekken we per bus naar het ProtoDUNE-experiment. Deze neutrinodetector is eind 2018 aangezet en verricht sindsdien metingen. Het is een prototype voor reuzendetector DUNE die momenteel in de Verenigde Staten wordt gebouwd. Bij ProtoDUNE zullen we worden rondgeleid door neutrinowetenschappers die ons alles vertellen over het experiment.
Middag
Na de lunch (op eigen kosten) geeft Ivo van Vulpen een college over de zoektocht naar het higgsdeeltje. Van Vulpen is onderzoeker bij het Nikhef en maakt deel uit van het ATLAS-experiment. Hierin werkte hij mee aan de revolutionaire ontdekking van het higgsboson in 2012. Vandaag de dag analyseert hij proton-protonbotsingen om zo meer te weten te komen over de eigenschappen van het higgsboson. Naast zijn onderzoek schreef hij een populairwetenschappelijk boek dat een heldere en meeslepende introductie geeft in de deeltjesfysica: De melodie van de natuur. Onder leiding van ATLAS-wetenschapper Gerjan Bobbink dalen we af naar het ATLAS-experiment (onder voorbehoud).
Avond
Na het diner volgt een lezing van Han Dols, hoofd van de afdeling Business Development bij CERN. De kennis en techniek die bij CERN wordt ontwikkeld, vindt vaak zijn weg naar heel andere toepassingen buiten de fysica. Zo heeft CERN het world wide web uitgevonden, maar ook bijgedragen aan de ontwikkeling van het touchscreen en andere technologieën. Ook wordt kennis van magneten en versnellers gebruikt in medische toepassingen, en gebruiken we tools voor data-analyse voor zelfrijdende autos en fraudedetectie. Dols zal uitleggen op welke manier CERN de brug slaat tussen science en society.
Donderdag
Ochtend
In de ochtend geeft topwetenschapper Erik Verlinde de laatste lezing van deze reis. Verlinde is hoogleraar theoretische fysica aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn onderzoek richt zich op de snaartheorie, zwaartekracht, zwarte gaten en kosmologie. Verlinde is bekend van zijn alternatieve zwaartekrachtstheorie die een paradigmaverschuiving in de fysica kan veroorzaken. In Verlindes theorie zijn ruimte, tijd en zwaartekracht geen fundamentele zaken, maar een emergent effect: ze komen voort uit verschillen in de informatiedichtheid in de lege ruimte.
Middag
’s Middags heeft u vrije tijd. U kunt bijvoorbeeld een bezoek brengen aan het centrum van Genève (een ticket voor openbaar vervoer is inbegrepen). In de namiddag vertrekken we per bus naar de luchthaven. Een lijnvlucht brengt ons van Genève naar Amsterdam of Brussel.
Colleges en rondleidingen
De rondleidingen ter plaatse worden waar mogelijk door Nederlandstalige onderzoekers van CERN gegeven. Het is echter mogelijk dat enkele rondleidingen in het Engels zijn. De colleges zijn allemaal in het Nederlands.
