Hoe komen wetenschappers tot dat ene inzicht dat het verloop van hun carrière bepaalt? Daarover vertellen ze in de rubriek Eureka, elk weekend in het AD, verzorgd door de redactie van New Scientist. Deze keer: Nadja Jungmann (1974), lector schulden en incasso aan de Hogeschool Utrecht.

‘Ongeveer een op de vijf Nederlanders heeft te maken met incassobureaus en deurwaarders. Iedereen kan in de schulden komen, maar mensen die een ‘life-event’ hebben meegemaakt – een scheiding, een ziekte of baanverlies – lopen een groter risico. Ook als je laagopgeleid of alleenstaand bent, heb je meer kans dat je in de schuldhulpverlening komt.

Vaak spelen er meerdere dingen tegelijk. Bijvoorbeeld een echtscheiding, laaggeletterdheid en een flexibel arbeidscontract. De optelsom aan kwetsbaarheden is dan te groot en mensen komen in problemen.

Wat is het geheim achter het succes van de wereldtop? ‘Luie toppers bestaan niet in het zwemmen’
LEES OOK

Wat is het geheim achter het succes van de wereldtop? ‘Luie toppers bestaan niet in het zwemmen’

Bewegingswetenschapper Aylin Post volgde vijf jaar lang zwemtalenten op weg naar de top. Ze analyseerde miljoenen zwemtijden ...

Zorgen en stress

Het grootste inzicht in mijn carrière kreeg ik dankzij een groep neurowetenschappers uit Boston. Zij beschrijven dat als ons stress-systeem langdurig wordt belast, je automatisch meer bij de dag gaat leven. Het wordt moeilijker om te plannen en te organiseren, maar ook om onze emoties en verlangens te reguleren.

Armoede en schulden geven heel veel zorgen en stress. Inzichten uit de hersenwetenschap helpen ons om te begrijpen wat er gebeurt. Mensen verliezen het overzicht en zijn niet goed meer in staat om doelgericht en probleemoplossend te handelen.

Niet-lukkers

Als mensen onverstandige keuzes maakten of niet deden wat was afgesproken, dan werd altijd de vraag gesteld: is iemand een niet-kunner of een niet-willer? Dankzij de collega’s uit Boston hebben we geleerd dat we daar een groep aan moeten toevoegen: de niet-lukkers.

Veel gemeentes in Nederland passen hun beleid aan door deze inzichten. Belemmeringen die stress geven, worden weggenomen en mensen krijgen de coaching die ze nodig hebben. Dat betekent heel concreet een aangename intake; mensen uitleggen hoe de stress hun gedrag ontregelt, geen ingewikkelde formulieren. Zo proberen we meer mensen uit de schulden te helpen.’

Eureka
LEESTIP: eerdere Eureka-afleveringen zijn gebundeld in dit boekje, te bestellen in onze webshop voor 12,50 euro.