Wat doet het met een mens als die zich tientallen jaren buiten de aarde bevindt? Het onderzoekscentrum van science fiction artist Lucy McRae moet mensen klaarstomen voor een leven in de ruimte.

Stel je eens voor: in de verre toekomst is de aarde niet langer bewoonbaar en moeten we als mensheid ons heil elders in het universum zien te vinden. Ons lichaam is gebouwd op een vredig leven op aarde, maar aangezien deze planeet al ergens omstreeks 2020 onbewoonbaar werd, bungel jij nu in een zeer klein ruimtevaartuig ergens in het uitgestrekte universum. Wetenschappers kunnen geen overeenstemming vinden: wordt het Mars of toch Titan? In afwachting van hun beslissing denk jij na over hoe jij je 150e levensjaar gaat vieren in je nieuwe thuis…

Goed, terug naar het heden. Hoe bereiden we ons voor op een toekomstig leven in de ruimte? Het menselijk lichaam is immers niet gebouwd op een leven buiten de aardatmosfeer. Er zal een aantal aspecten moeten worden aangepast, maar hoe? Kunstenares Lucy McRae denkt met haar Institute of Isolation na over een mogelijk leven in de ruimte. Institute of Isolation is een fictief onderzoekscentrum dat zich in de nabije toekomst afspeelt en waar isolatie en andere extreme methoden worden gebruikt om de menselijke weerbaarheid te trainen en aan te passen.

‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’
LEES OOK

‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’

Medisch bioloog Yvette van Kooyk wil het immuunsysteem leren kankercellen aan te vallen door hun suikerjas-vermomming weg te knippen.

Een microgravity trainer waarin specifieke fitnessprogramma’s gekozen kunnen worden, laat het lichaam wennen aan gewichtloosheid. Beeld: Lucy McRae, lucymcrae.net

De proefpersoon in het centrum is gehuld in een bijzonder trainingspak, dat wat wegheeft van een pantser of exoskelet. Ze beweegt zich door een microgravity trainer waarin specifieke fitnessprogramma’s gekozen kunnen worden om het lichaam te laten wennen aan gewichtloosheid en zo te conditioneren voor een leven in de ruimte. Daarna begeeft ze zich naar de echovrije kamer om te onderzoeken wat stilte met een mens doet. Het doel? Achterhalen of extreme omstandigheden, zoals lange tijd in eenzaamheid leven, de mens zullen veranderen.

McRae noemt zichzelf een science fiction artist. Door haar korte films en installaties verplaats je jezelf voor even naar een surrealistische toekomst. In haar werk gaat ze op zoek naar de limieten van het menselijk lichaam en hoe we met wetenschap en techniek het lichaam aan kunnen passen. Zo wil ze een toekomstvisioen van wetenschap en techniek aan de maatschappij laten zien. Het doel is om kunst te gebruiken om te communiceren over wetenschap, zodat onderzoekers hier geen monopolie op hebben.

Tijdens de tentoonstelling Beyond the Lab: the DIY Science Revolution kun je onder andere de creaties van McRae bewonderen. De tentoonstelling laat het werk zien van allerlei doe-het-zelfwetenschappers: creatievelingen die duidelijk maken dat je ook met wetenschap kunt experimenteren buiten de muren van het klassieke laboratorium. Zo veranderen ze het idee van wat wetenschap is en hoe een wetenschapper er uitziet.

De proefpersoon uit Lucy McRae’s Institute of Isolation verblijft in een echovrije kamer om te onderzoeken wat stilte met een mens doet. Beeld: Lucy McRae, lucymcrae.net

Naast het werk van McRae vind je er twee andere kunstwerken en zeven persoonlijke verhalen van ontwikkelaars die met hun werk willen bijdragen aan nieuwe, toekomstige uitdagingen op het gebied van de volksgezondheid, zoals luchtverontreiniging en antibioticaresistentie. Denk aan een laboratorium-in-een-box en doe-het-zelfantibiotica­jagers, maar ook het werk van amateurmuggenvangers die elk jaar duizenden muggen vanuit heel Duitsland naar een controledienst sturen. Zelf aan de slag als doe-het- zelfwetenschapper? Tijdens de expositie worden workshops, lezingen en andere activiteiten georganiseerd.

Beyond the Lab: the DIY Science Revolution is een rondreizende tentoonstelling die wordt georganiseerd door Sparks, een Europees project dat kijkt naar hoe wetenschappers en niet-wetenschappers samen kunnen werken in wetenschappelijk onderzoek. Van 23 november tot en met 14 april is de tentoonstelling te zien in het Universiteitsmuseum Groningen.