Rond Australische afvalcontainers woedt al jaren een felle strijd tussen mensen en kaketoes. Volgens biologen is er vanwege de slimme vondsten van beide soorten zelfs sprake van een wapenwedloop.

In Sydney en omstreken is een hevige strijd gaande tussen mensen en kaketoes. De inzet van het gevecht: toegang tot afvalcontainers. De menselijke bewoners willen de kliko’s per se gesloten houden tot de vuilniswagen is gearriveerd, de kaketoes willen ze ten koste van alles openen om de voedselresten eruit te halen.

Een Duits-Australisch team van biologen onder leiding van Barbara Klump heeft het gedrag van beide soorten onderzocht. Volgens hen hebben zowel mensen als kaketoes meermaals een nieuwe strategie bedacht om hun doel te bereiken. Je kunt daarom spreken van een heuse wapenwedloop.

Frans de Waal (1948-2024): ‘Zo speciaal zijn wij mensen niet’
LEES OOK

Frans de Waal (1948-2024): ‘Zo speciaal zijn wij mensen niet’

Primatoloog Frans de Waal is op 14 maart 2024 overleden. In juni 2019 interviewde New Scientist De Waal. De les die hij meegaf: ‘zo speciaal zijn wi ...

Rubberen slang

In 2021 ontdekte Klump met haar team dat Australische kaketoes van elkaar leren hoe je een kliko kunt openen. Dat bleek onder andere uit het feit dat dit gedrag de afgelopen jaren niet op willekeurige plekken opdook, maar zich vanuit bepaalde punten geleidelijk verspreidde. Ook zagen de onderzoekers regionale voorkeuren in de manier waarop de kaketoes de containers openden.

In reactie op dit kaketoegedrag hebben mensen de afgelopen jaren allerlei tactieken bedacht om hun containers gesloten te houden. Dat is lastiger dan het klinkt, omdat de vuilniswagen de bakken nog wel moet kunnen leegkiepen. Je kunt er dus niet gewoon een slot aan hangen.

Sommige mensen plaatsen bijvoorbeeld een rubberen slang op hun kliko om kaketoes af te schrikken. Anderen leggen een zware steen op het deksel. Maar op meerdere plekken hebben kaketoes uitgevogeld hoe ze deze problemen moeten omzeilen.

Op meerdere plekken hebben kaketoes uitgevogeld hoe ze een deksteen moeten omzeilen. Video: Barabara Klump/Current Biology

Innovatievere bewoners plaatsen iets tussen het deksel en de draaias, bijvoorbeeld een oud paar schoenen. Ook hangen sommigen iets zwaars aan het deksel. Deze beveiligingstechnieken hebben de kaketoes nog niet gekraakt.

Te slim

Wanneer twee diersoorten in reactie op elkaar herhaaldelijk nieuw gedrag ontwikkelen, is er volgens biologen sprake van een wapenwedloop. In dit geval heeft er op minstens één plek zo’n herhaaldelijke gedragsverandering plaatsgevonden. Dat blijkt uit het verslag van een bewoner, weergegeven in de publicatie: ‘Stenen leken een tijdlang te werken, maar de cockies werden te slim. De overburen stelden toen voor om stokken te gebruiken. Die werken wel.’

Kaketoes leerden daar dus eerst hoe ze een onbeveiligde kliko moesten openen, en daarna hoe ze een deksteen moesten omzeilen. Mensen leerden eerst een simpele beveiligingstruc (een steen op het deksel), en daarna een geavanceerdere techniek (stokken achter het deksel).

Het is nu wachten op de eerste kaketoe die objecten achter het deksel vandaan haalt of een hangend gewicht verwijdert. Deze afvalrace is nog lang niet ten einde.