Varkens uiten hun emoties door te knorren en te piepen. Dankzij een algoritme zijn die geluiden nu beter te interpreteren.
De varkenshouderij haalt regelmatig het nieuws met misstanden, zoals stalbranden waarbij duizenden varkens omkomen. Toch wordt er ook gewerkt aan het verbeteren van het welzijn van de dieren die we massaal opeten. Een voorbeeld daarvan is de zogenoemde familiestal, waar varkens bij hun verwanten blijven, met meer ruimte en een stimulerende omgeving zonder betonnen vloeren.
Varkenshouders kunnen ook horen hoe hun dieren het maken. Piepende en krijsende varkens hebben pijn of zijn bang, terwijl verschillende soorten geknor duiden op tevredenheid, nieuwsgierigheid of berigheid, wat betekent dat een zeug graag gedekt wil worden.
‘Invasieve exoten bestrijden doet meer kwaad dan goed’
Het is doorgaans geen goed idee om invasieve exoten te bestrijden, stelt Menno Schilthuizen. Daarmee vertraag je het natuurlijke proces.
In sommige varkensstallen hangen daarom microfoons die een angstige stemming onder de dieren kunnen detecteren. Daarnaast zijn de microfoons bedoeld om gehoest en gekuch van zieke varkens op te pikken.
Elodie Briefer, dierenwelzijnsonderzoeker aan de Universiteit van Kopenhagen, besloot uit te zoeken welk varkensgeluid wat betekent. Ze deed dat in samenwerking met dierenwelzijnsonderzoekers uit Zwitserland, Frankrijk, Duitsland, Noorwegen en Tsjechië. Over een periode van vijftien jaar hebben ze 7414 varkensgeluiden verzameld van 411 varkens, gemaakt in onderzoeksinstellingen, maar ook in commerciële varkenshouderijen, in alle stadia van geboorte tot slacht.
Drinken bij de moeder
In het vakblad Scientific Reports analyseren ze de geluiden akoestisch en leggen ze die gegevens naast de omstandigheden waaronder ze geknord waren. Positieve omstandigheden waren dan bijvoorbeeld het moment waarop biggetjes bij de moeder dronken, de hereniging met verwante varkens of spelen met speelgoed in een zogenoemde verrijkte omgeving. Negatieve situaties waren gevechten tussen biggen, gedrang waarbij dieren verdrukt worden, het gescheiden worden van familie en – de eindbestemming van nagenoeg ieder varkensleven – de laatste momenten in het slachthuis.
Ook het gedrag van de dieren zelf geeft aan hoe ze zich voelen. Bekend was al dat varkens lang stilstaan als ze bang zijn, terwijl ze hun oren naar voren draaien als ze zich lekker voelen. Om meer genuanceerde varkensgevoelens op te roepen, zoals nieuwsgierigheid en speelsheid, creëerden de onderzoekers ruimtes met speelgoed en voedsel.
Automatische classificatie
Zoals verwacht bleek piepen en krijsen te duiden op negatieve situaties. Laag geknor betekent echter niet altijd dat varkens zich goed voelen. Zo duidt vaak of lang knorren op angst. ‘In positieve situaties zijn de knorren veel korter en variëren ze niet veel in volume’, stelt Briefer, de eerste auteur van het onderzoek, in een persbericht.
De onderzoekers trainden een zelflerend algoritme de varkensgeluiden te herkennen en te classificeren als positieve of negatieve uiting van gevoel. Dat lukte heel aardig. Ondanks storende geluiden van bijvoorbeeld ventilatoren of galm in de varkensstallen, kon het algoritme in 92 procent van de gevallen het verschil tussen positief en negatief correct bepalen. Dat is net zo goed of beter dan de huidige systemen, die alleen angst en ziekte detecteren.
Briefer: ‘Nu hebben we iemand nodig die het algoritme wil doorontwikkelen tot een app, die varkenshouders kunnen gebruiken om het dierenwelzijn te verbeteren.’
