Beerdiertjes hebben een indrukwekkend CV als het gaat om het doorstaan van extreme omstandigheden. Daar kan er nu nog een aan worden toegevoegd: ze overleven inslagen tot een snelheid van 825 meter per seconde.
Beerdiertjes, een stam met de wetenschappelijke naam Tardigrada, zijn achtpotige beestjes die met een lengte van een halve millimeter nauwelijks met het blote oog te zien zijn. Ze zijn kampioen overleven. Een reisje naar de ruimte, tien jaar zonder water en voedsel, kokend water en grote hoeveelheden uv-straling: beerdiertjes overleven het allemaal.
Goede kandidaat
Hoe ze dat doen? Door zichzelf in een soort slaaptoestand te brengen, een proces dat cryptobiose wordt genoemd. Hun hele lichaam staat dan even op pauze, wat ze in staat stelt extreme omstandigheden te overleven. Ze zijn een van de weinige organismen die dat kunnen.
‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’
Medisch bioloog Yvette van Kooyk wil het immuunsysteem leren kankercellen aan te vallen door hun suikerjas-vermomming weg te knippen.
Omdat beerdiertjes zulke geweldige overlevers zijn, zijn het uitstekende kandidaten voor leven dat zich ook op andere plekken in het heelal zou kunnen bevinden. Volgens de hypothese van panspermie is leven niet op aarde ontstaan, maar komt het verspreid in het heelal voor. Een planetoïde waarop zich leven bevindt, zou dat leven dan naar een planeet kunnen brengen door erop in te slaan. Maar dan moet dat leven – bijvoorbeeld in de vorm van beerdiertjes – natuurlijk wel de inslag van die planetoïde kunnen overleven.
825 meter per seconde
Dat is precies wat ruimtewetenschappers Alejandra Traspas en Mark Burchell van de Universiteit van Kent hebben onderzocht. Eerst brachten ze de beerdiertjes in slaap door ze in te vriezen. Vervolgens plaatsten ze de slapende beestjes in een grote cilinder in een soort vuurwapen. Hiermee vuurden ze in een vacuüm op doelwitten van zand.
Ze schoten met verschillende snelheden om zo de impact op de beerdiertjes te onderzoeken. Hieruit bleek dat de beerdiertjes snelheden tot 825 meter per seconde overleefden. Snelheden hierboven werden de beestjes fataal.
Een planetoïde slaat op een planeet in met een snelheid van ongeveer 1 kilometer per seconde; net iets sneller dan wat beerdiertjes kunnen overleven dus. Maar als een planetoïde wat schuiner inslaat, kan dat leiden tot een lagere inslagsnelheid en een hogere overlevingskans voor de beerdiertjes.
Vooralsnog is het resultaat vooral een extra toevoeging aan het indrukwekkende lijstje van omstandigheden die beerdiertjes kunnen overleven.
