Naar het toilet gaan is niet zonder risico. Wanneer iemand die besmet is met het coronavirus na de boodschap doortrekt, kan er een wolk met virusdeeltjes de lucht in geslingerd worden. Onderzoekers simuleerden toiletpotstromingen om te achterhalen hoe die wolk ontstaat en hoe lang de druppeltjes in de lucht blijven hangen.

Het doorspoelen van de wc veroorzaakt flink wat turbulentie. Het water in de pot kolkt en spettert. De wervelingen die daarbij ontstaan dragen sommige druppeltjes tot ruim een meter boven de wc-bril, berekenden de onderzoekers. Daar kunnen ze in de lucht blijven hangen en vervolgens ingeademd worden door de volgende toiletbezoekers of neerdalen op een oppervlak.

‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
LEES OOK

‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’

Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.

Coronavirus in stoelgang

Het is voor andere ziektes, zoals darminfecties, al aangetoond dat de stoelgang van besmette personen ziekmakende virussen of bacteriën kan bevatten. Van het coronavirus is aangetoond dat het genetische materiaal teruggevonden kan worden in ontlasting en daardoor ook in rioolwater.

Ruim een maand geleden toonden Nederlandse onderzoekers nog aan dat het coronavirus de darmcellen kan infecteren. Sommige COVID-19-patiënten hebben naast de bekende symptomen als hoesten, niezen, kortademigheid en koorts ook darmklachten, zoals overgeven, diarree en buikpijn. Dit duidt erop dat COVID-19 overgedragen kan worden via toiletten. Of dat ook gebeurt, is nog niet onderzocht.

Om de mogelijkheid van verspreiding via de toiletpot te onderzoeken, gebruikten Chinese fysici nauwkeurige computermodellen gebaseerd op vloeistofdynamicaformules. Daarmee simuleerden ze de waterstromen en wervelingen in een toiletpot en de resulterende druppeltjeswolk na het doorspoelen. Voor het pad van de druppeltjes in de lucht gebruikten ze modellen die ook de verspreiding van hoestdruppels beschrijven.

De simulaties lieten zien dat 40 tot 60 procent van de druppeltjes hoog boven de wc-bril komt en daar minutenlang blijft zweven.

Deksel toilet dicht

Als de toiletganger besmet is, is het goed mogelijk dat de kleine druppeltjes uit de wc-pot coronavirusdeeltjes bevatten. Maar het is nog niet zeker dat deze virusdeeltjes actief en talrijk genoeg zijn om iemand te besmetten.

Links: Wervelingen veroorzaakt door doorspoelen toilet. Rechts: Grootschalige verspreiding van virusdeeltjes na doorspoelen. Bron: J.-X. Wang

Toch raden de onderzoekers aan om voorzichtig om te gaan met openbare toiletten in bijvoorbeeld horecagelegenheden. In het artikel adviseren ze om de wc-deksel dicht te doen voordat je doortrekt. Dit kan de wolk met virusdeeltjes flink inperken. Verder is het verstandig om de wc-bril van tevoren schoon te maken, omdat daar waarschijnlijk druppeltjes van de vorige doorspoeling op geland zijn. Was tenslotte je handen goed na het toiletbezoek, want ook op de doorspoelknop en deurklink kunnen virusbevattende deeltjes zitten.

Veel mensen mijden openbare toiletten omdat ze het geen frisse plekken vinden. Maar de meesten zijn zich niet bewust van het mogelijke risico op besmetting met COVID-19 of andere ziektes, schrijven de onderzoekers. Ze pleiten daarom voor het ontwerp van meer hygiënische toiletten, met bijvoorbeeld deksels die vanzelf dichtgaan en doorspoelen, en met contactloze zeeppompjes en kranen.

 

Coronaspecial
LEESTIP: de beste artikelen uit New Scientist over het coronavirus. Bestel deze digitale special in onze webshop.