Parijs (F) – Napoleon is niet overleden aan een lafhartige vergiftigingspoging van de Engelsen, concluderen Franse wetenschappers. Niet de Britse graaf Charles de Montholon, maar een maagkanker doodde de eens zo machtige veldheer.


Ruim een jaar lang waren wetenschappers ervan overtuigd dat Napoleon met arseen was vergiftigd toen hij in 1821 op 51-jarige leeftijd overleed. In juni 2001 concludeerde dr Pascal Kintz dat het haar van de generaal na zijn dood een extreme hoge concentratie arseen bevatte. Napoleon's dood op het eiland St Helena, zo'n tweeduizend kilometer voor de kust van Angola, zou het werk zijn geweest van de Engelsen. Prof Ivan Ricordel, hoofd van het forensisch laboratorium in Parijs, Pierre Chevallier van het Laboratorium voor Elektromagnetische Straling LURE en Georges Meyer van Commissariaat voor Atoomenergie CEA komen echter tot een andere conclusie. Hun onderzoek op initiatief van het Franse wetenschapsblad Science et Vie wijst uit dat de keizer van Frankrijk niet is vergiftigd, maar aan maagkanker is overleden.
In het nieuwe onderzoek maken de wetenschappers gebruik van in totaal negentien haren uit drie perioden. Naast de haren uit 1821 werden ook haren uit 1805 en 1814, voor zijn vertrek naar St Helena, geanalyseerd. Met tussenruimten van een halve millimeter namen de experts in totaal bijna duizend monsters van de keizerlijke haren. In de synchrotron van het LURE werd de elementaire samenstelling van de monsters vastgesteld. De concentratie arseen in de haren van Napoleon lag tussen de 15 en 100 ppm (deeltjes per miljoen deeltjes), ver boven de normale concentratie van drie ppm. Omdat deze extreem hoge concentratie in alle haren aanwezig was kan Napoleon niet aan een plotselinge arseenvergiftiging zijn overleden. Over de laatste vijftien jaar van zijn leven bleef de concentratie ongeveer gelijk.
Op basis van het autopsierapport dat na zijn dood werd opgemaakt concluderen de onderzoekers dat een maagkanker de keizer fataal is geworden. De hoge concentratie arseen is hoogst waarschijnlijk veroorzaakt door een haargroeimiddel dat Napoleon gebruikte en dat arseen bevatte. Volgens Ricordel en zijn collega's kan Napoleon het arseen ook binnen hebben gekregen via het behang van zijn woning, het stoken van hout of via kogelhulzen.

Sabrine Caspers