Onder een van de ijsstromen op Antarctica, die van het centrum van het continent richting de oceaan beweegt, gaat een enorme hoeveelheid water schuil. Dit water beïnvloedt hoe het ijs stroomt.
Antarctica herbergt een enorme hoeveelheid water onder het oppervlak. Onderzoekers vermoedden al enige tijd dat onder het ijs grondwater zou kunnen zitten, maar tot nu toe was daar geen onomstotelijk bewijs voor.
Binnen in de ijskap van Antarctica bewegen stromen van relatief snel bewegend ijs richting de oceaan. ‘90 procent van het ijs op Antarctica wordt door die ijsstromen naar de randen getransporteerd. Ze spelen dus een belangrijke rol’, zegt geofysicus Chloe Gustafson van de Universiteit van Californië in San Diego.
Wat gebeurt er als de permafrost ontdooit?
Door de opwarming van de aarde dooit de permafrost in rap tempo. Aardwetenschapper Niek Jesse Speetjens deed onderzoek naar de gevolgen.
‘Het zijn een soort waterglijbanen, in die zin dat het snel kan gaan als er water onder de ijsstroom zit, terwijl het juist niet zo snel gaat als dat water er niet zit’, zegt ze.
Dikke sedimentlaag
Onderzoekers wisten al dat er ondiep water – enkele millimeters tot meters onder het oppervlak – tussen de ijsstromen en de grond eronder kan zitten. Maar Gustafson en haar collega’s wilden weten of er niet een groter reservoir met bewegend water schuilging onder de Whillans-ijsstroom in West-Antarctica.
Metingen van seismische golven en elektromagnetische velden onthulden een kilometers dikke laag sediment verzadigd met een mix van zoet gletsjerwater en oeroud zeewater.
Stroomsnelheid
Het reservoir bevat meer dan tien keer zoveel water als de ondiepere poelen onder de ijsstroom en ligt ergens tussen de diepe en ondiepe gebieden in.
Het lijkt erop dat de aanwezigheid van het water de stroomsnelheid van het erboven liggende ijs beïnvloedt. Het is daarom belangrijk dit proces te begrijpen om de effecten van klimaatverandering op de zeespiegelstijging te kunnen voorspellen.
‘Antarctica als geheel, de hele ijskap, bevat genoeg water om de zeespiegel ongeveer 57 meter te laten stijgen’, zegt Gustafson. ‘Het uiteindelijke doel is begrijpen hoe snel het ijs van het continent de oceaan in zal stromen en zo de zeespiegelstijging beïnvloedt.’
