Op de Galapagoseilanden is een vrouwtje van de schildpaddensoort Chelonoidis phantasticus gevonden. Men dacht dat deze soort al een eeuw uitgestorven was.

Een uitgestorven gewaande reuzenschildpad is levend aangetroffen op het Galapagoseiland Fernandina. De ontdekking vond al plaats in 2019, maar nu bevestigt DNA-onderzoek dat voor het eerst in meer dan een eeuw de schildpad (Chelonoidis phantasticus) daadwerkelijk is aangetroffen.

Biologen vonden de schildpad, die de naam Fernanda kreeg, op het meest westelijke eiland van de eilandengroep. Ze is de tweede landschildpad die ooit op het eiland is ontdekt. De eerste was een mannetje in 1906.

‘Invasieve exoten bestrijden  doet meer kwaad dan goed’
LEES OOK

‘Invasieve exoten bestrijden doet meer kwaad dan goed’

Het is doorgaans geen goed idee om invasieve exoten te bestrijden, stelt Menno Schilthuizen. Daarmee vertraag je het natuurlijke proces.

Fernanda is mogelijk door mensen naar het eiland vervoerd, of in een storm afgedreven naar deze plek. Omdat op nabijgelegen eilanden ook andere reuzenschildpaddensoorten voorkomen, wisten onderzoekers niet zeker tot welke soort ze behoorde. Ze heeft geen zadelvormig schild, dat het oude mannelijke exemplaar wel had.

DNA-analyse

Om de soort van de schildpad te bepalen, vergeleken evolutionair bioloog Stephen Gaughran van de Princeton-universiteit en zijn collega’s haar DNA met dat van andere schildpadden op de Galapagoseilanden. Met een bloedmonster van Fernanda en een botmonster van het mannelijke exemplaar dat nu in een museum is ondergebracht, bevestigde het team dat hun genen goed overeenkwamen en verschilden van de andere dertien soorten reuzenschildpadden.

‘We waren in staat om de connectie aan te tonen tussen Fernanda en de andere Fernandina-schildpad, en tegelijkertijd het onderscheid te maken tussen deze twee schildpadden en soorten die we op andere eilanden zien’, zegt Gaughran. ‘Ik was verrast, en toen het eenmaal doordrong, was ik er echt enthousiast over.’

Op zoek naar gezelschap

Onderzoekers hadden al eerder uitwerpselen van schildpadden op het eiland gevonden, waardoor sommigen dachten dat de soort nog steeds bestond. Het vulkanische eiland is onbewoond en moeilijk toegankelijk, wat het zoeken naar overlevende schildpadden een uitdaging maakt. Gaughran is optimistisch gestemd over dat er nog andere heimelijke overlevenden op Fernandina zijn.

‘Onze hoop is dat er nog een paar van deze schildpadden op het eiland rondlopen. Maar waarschijnlijk zijn het er niet veel,’ zegt Gaughran. Als wetenschappers een mannetje van haar soort kunnen vinden, kunnen de Fernandina-schildpadden zich misschien een weg terug banen van de rand van uitsterven.

Fernanda is naar schatting meer dan 50 jaar oud, maar kan wel 200 jaar worden. Onderzoekers hebben dus nog tijd om een geschikte partner voor haar te vinden. Tot die tijd leeft ze onder bescherming van deskundigen in het Galapagos Schildpadden Centrum.