De James Webb-telescoop heeft nieuwe foto’s van Jupiter gemaakt. Op de beelden zijn heldere nevels, ijle ringen en poollicht te zien.

De James Webb-ruimtetelescoop (JWST) heeft twee nieuwe beelden geschoten waarop te zien is hoe complex de planeet Jupiter eigenlijk is. Het gaat om samengestelde beelden die metingen in verschillende golflengten combineren. Dit brengt onder meer het poollicht en twee kleine Jupitermanen aan het licht.

Wolken en oplichtende polen

Omdat de James Webb-telescoop infrarood licht waarneemt, tonen deze beelden niet de werkelijke kleuren van Jupiter zoals we die met het blote oog zouden zien. In plaats daarvan kennen astronomen verschillende kleuren toe aan verschillende infrarode golflengten, om zo bepaalde kenmerken van de planeet uit te lichten.

Thomas Hertog werkte samen met Stephen Hawking en onderzoekt de oerknal
LEES OOK

Thomas Hertog werkte samen met Stephen Hawking en onderzoekt de oerknal

Tijd en natuurwetten zijn voortgekomen uit de oerknal, in een chaotisch proces van toevalligheden, zegt theoretisch natuurkun ...

Jupiter zoals je hem nog nooit gezien hebt. Beeld: NASA, ESA, CSA en het Jupiter ERS-team. Beeldbewerking: Judy Schmidt.

In de bovenstaande afbeelding is het poollicht van Jupiter te zien als een oranje gloed aan de boven- en onderkant van de planeet. Een ijle nevel die op grote hoogte hangt is groen gekleurd. Het blauw is de dikkere wolkenlaag van de planeet. De witte gebieden tonen de toppen van stormen, waaronder de beroemde grote rode vlek.

Jupiter en kornuiten

Het tweede beeld, hieronder, is een breedbeeldopname. Hierop is niet alleen Jupiters poollicht te zien – deze keer in blauw, maar ook zijn ijle ringen. Aan de linkerkant van de planeet staan twee van zijn kleine manen, Adrastea en Amalthea. De vlekjes verspreid over het beeld zijn verre sterrenstelsels op de achtergrond.

Op de foto is Jupiter om door een ringetje te halen. Beeld: NASA, ESA, CSA en het Jupiter ERS-team. Beeldbewerking: Judy Schmidt.

‘We hadden eerlijk gezegd niet verwacht dat [het beeld] zo goed zou zijn’, zegt planeetwetenschapper Imke de Pater van de Universiteit van Californië, Berkeley in een persverklaring. Zij leidde het onderzoek samen met astronoom Thierry Fouchet van de Sterrenwacht van Parijs. ‘Het is echt opmerkelijk dat we in één beeld details van Jupiter kunnen zien, samen met zijn ringen, kleine satellieten en zelfs sterrenstelsels.’

Jupiter van binnen

De Pater en haar collega’s hopen dat ze dankzij zulke beelden de verschillende lagen van Jupiter kunnen ontrafelen. Ze willen begrijpen hoe gas en warmte zich door de planeet verplaatsen. Ook willen ze de zwakke ring om de planeet bestuderen, en achterhalen hoe die in de loop van de tijd verandert. Op de wensenlijst staat ook een partij nieuwe foto’s van enkele van Jupiters manen.

‘Deze ene foto vat de wetenschap van ons Jupiter-programma samen’, zegt Fouchet. De onderzoekers analyseren nu de gegevens die zijn gebruikt om deze beelden te maken, op zoek naar aanwijzingen over hoe Jupiter van binnen werkt.