Ratten die onderworpen zijn aan gesimuleerde microzwaartekracht en kosmische straling, vertoonden een jaar later tekenen van erectiestoornissen.

Uit experimenten met ratten blijkt dat een langdurig verblijf in de ruimte het risico op erectieproblemen kan verhogen. Dat komt door de effecten van microzwaartekracht en kosmische straling.

In de komende decennia gaan er weer bemenste ruimtemissies plaatsvinden. De VS hoopt bijvoorbeeld tegen 2025 weer astronauten op de maan te zetten en wil daar zelfs een permanente basis oprichten. Ondertussen wordt er al jaren over gesproken om de eerste mensen naar Mars te sturen.

Toeval speelde een grote rol  bij veel spectaculaire  kosmische ontdekkingen
LEES OOK

Toeval speelde een grote rol bij veel spectaculaire kosmische ontdekkingen

Het heelal zit vol verrassingen. We moeten toevallige ontdekkingen in de wetenschap omarmen, zegt astrofysicus Chris Lintott.

Maar een lang verblijf in de ruimte kan nare effecten hebben op de gezondheid. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat microzwaartekracht de hartslag en bloeddruk van astronauten verlaagt en dat sommigen zelfs problemen met hun gezichtsvermogen ontwikkelen.

Achterpoten gekanteld

Nu hebben medicus Justin La Favor van de Florida State University en zijn collega’s ontdekt dat een ruimtevlucht kan leiden tot erectiestoornissen.

De onderzoekers simuleerden eerst microzwaartekracht bij 43 mannelijke ratten. Daarvoor werden hun achterpoten opgetild en gekanteld onder een hoek van 30 graden, waarna ze vier weken in deze positie werden gehouden. 43 andere mannelijke ratten mochten ondertussen normaal in kooien rondlopen.

In beide groepen werden verschillende ratten blootgesteld aan verschillende hoeveelheden straling: hoge niveaus, lage niveaus of helemaal geen straling. Deze straling diende als simulatie van kosmische straling. Ze bestond uit geladen atomen: protonen en ionen.

Oxidatieve stress

Ongeveer een jaar later keken de onderzoekers naar tekenen van erectieproblemen bij de ratten. Ze stelden dit vast door hun zogeheten oxidatieve stress te meten. Bij oxidatieve stress zijn de antioxidantspiegels in het lichaam laag, wat in verband staat met erectiestoornissen. Ook zijn lage antioxidantspiegels in verband gebracht met endotheeldisfunctie, een vernauwing van de bloedvaten.

De ratten die waren blootgesteld aan straling hadden veel hogere niveaus van oxidatieve stress en vernauwde bloedvaten in het erectiele weefsel rond hun penissen dan de ratten die niet waren bestraald. De ratten die alleen microzwaartekracht hadden ervaren, vertoonden deze verhoogde risicofactoren op erectiestoornissen ook, maar in mindere mate dan de ratten die alleen aan straling waren blootgesteld.

Behandelen

Blootstelling aan microzwaartekracht en kosmische straling zou de erectiele functie van astronauten dus kunnen aantasten, zelfs lang nadat ze weer op aarde zijn geland. Het ontlasten van de achterpoten is echter een onvolmaakte simulatie van microzwaartekracht, schrijven de auteurs in hun artikel.

Het behandelen van de ratten met antioxidanten zou sommige van deze negatieve effecten kunnen omkeren, schrijven de auteurs. Dit is echter nog niet getest.

‘De belangrijkste boodschap is dat wanneer astronauten terugkeren naar de aarde, ze zich bewust moeten zijn van en gecontroleerd moeten worden op hun seksuele gezondheid’, zegt La Favor.