Farao Amenhotep I regeerde over Egypte van 1525 tot 1504 voor Christus. Zijn ongeschonden mummie is nog nooit uitgepakt, maar CT-scans bieden ons nu een kijkje binnenin.

Amenhotep I regeerde over Egypte van 1525 tot 1504 voor Christus, een periode die bekendstaat als het Nieuwe Rijk. In 1881 vond een Franse egyptoloog de mummie van de farao. De linnen windsels en het rijk versierde gezichtsmasker van de farao waren bijzonder goed bewaard gebleven. Om dat zo te houden, besloten archeologen de koninklijke mummie niet uit te pakken. Sindsdien heeft Amenhotep I altijd netjes in een afgesloten sarcofaag gelegen.

Het rijk versierde gezichtsmasker van farao Amenhotep I. Beeld: S. Saleem en Z. Hawass/CC-BY.

Radioloog Sahar Saleem en egyptoloog Zahi Hawass van de Universiteit van Cairo in Egypte hebben de mummie van Amenhotep I nu ‘digitaal uitgepakt’ met een CT-scanner. Deze techniek gebruikt röntgenstraling om honderden doorsnedeafbeeldingen te maken van het skelet en het zachte weefsel. Zo kregen de onderzoekers een gedetailleerd beeld van de eeuwenoude koning.

‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
LEES OOK

‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’

Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.

Terug in de tijd

‘Koninklijke mummies van het Nieuwe Rijk behoren tot de best bewaarde lichamen ooit gevonden; ze zijn een soort tijdscapsule’, zegt Saleem. ‘Ze geven informatie over ons hoe de oude koningen en koninginnen eruit zagen, over hun gezondheid, eeuwenoude ziekten, mummificatietechnieken en hoe de Egyptenaren de objecten die met de mummies werden begraven toentertijd produceerden.’

De mummie van Amenhotep I is in het verleden al eens onderzocht met simpele röntgenscans, maar deze gedetailleerde CT-scans brengen nieuwe feiten aan het licht. Zo toont de structuur van zijn botten aan dat de farao 35 jaar oud en 168,5 centimeter lang was toen hij stierf.

Mummiemysterie

Het onderzoek lijkt ook uitsluitsel te bieden over een eeuwenoud mysterie. De eerdere scans lieten zien dat Amenhotep I voor een tweede keer gebalsemd en ingepakt is door Egyptische priesters, zo’n driehonderd jaar nadat de mummie voor het eerst begraven was. Dit was nadat grafrovers de grafkist hadden geplunderd.

De theorie van Saleem was dat de priesters deze gelegenheid aan hadden gegrepen om de kostbare juwelen die op het lichaam van Amenhotep I lagen en in de windsels waren gestoken te plunderen, voordat ze het lichaam opnieuw inpakten. De CT-scans lieten echter een overvloed aan juwelen zien. Dit toont volgens Saleem aan dat de priesters het lichaam van Amenhotep I toch op een ‘liefdevolle’ manier hebben gebalsemd.

Altijd op de hoogte blijven van wetenschappelijke ontdekkingen? De nieuwste editie van New Scientist bestel je in onze webshop!