‘Planetoïden, met kans op hevige neerslag,’ zo klonk de weersverwachting op Mars enkele miljarden jaren geleden. Nieuw onderzoek naar het Marsklimaat wijst erop dat die neerslag hevig genoeg kan zijn geweest om kraters op het oppervlak van de planeet te doen afslijten.
In eerder onderzoek suggereerden wetenschappers dat inslaande planetoïden en kometen groot genoeg zouden zijn geweest om ijs op het Marsoppervlak te laten verdampen. Dit wijst op het ontstaan van immense wolken van heet water, die decennialang als regen naar beneden zouden zijn gekomen.
Martin Turbet van de Sorbonne Université en zijn collega’s beschreven met computermodellen de inslagen die de drie grootste kraterbassins van Mars hebben veroorzaakt: Hellas Planitia, met een diameter van 2300 kilometer, Argyre Planitia van 1800 kilometer en Isidis Planitia van 1500 kilometer breed.
Gaan we buitenaards leven ontdekken op ijsmanen?
De ruimtevaartorganisaties NASA en ESA spenderen momenteel miljarden aan missies naar de ijsmanen rond de planeten Jupiter en Saturnus.
2,6 meter regen
Iedere krater is vermoedelijk ontstaan door de inslag van ruimteobjecten met een diameter van circa 100 kilometer. Uit het onderzoek is gebleken dat zo’n inslag voldoende energie produceert om een enorme hoeveelheid ijs te doen verdampen tot waterwolken – een hoeveelheid die vergelijkbaar is met al het water dat nu, in ijsvorm, op Mars te vinden is. Deze berekeningen bevestigen de vermoedens van het eerdere onderzoek.
Een inslag met deze kracht zou gemiddeld 2,6 meter regenval per jaar hebben geproduceerd, en dit meerdere decennia lang. Hiermee kan een puzzel worden opgelost waar wetenschappers zich al jaren het hoofd over breken: ruim tien jaar geleden werd ontdekt dat meer dan vier miljard jaar oude kraters veel sterker geërodeerd waren dan kraters van drie miljard jaar of jonger, ook na correctie voor het leeftijdsverschil.
Turbet en collega’s denken dat de neerslag, die is veroorzaakt door deze grote inslagen, de oorzaak hiervan is. De erosie kan de bodemgeschiedenis van Mars deels hebben weggevaagd.
‘Er bestaat al langere tijd een theorie dat hevige neerslag drie tot vier miljard jaar geleden voor erosie van de oude kraters heeft gezorgd,’ zegt Turbet. ‘De grote inslagen op het Marsoppervlak zijn goede kandidaten als veroorzaker hiervan.’
Bestel in onze webshop.
Ashley Palumbo van de Brown-universiteit zegt dat met deze resultaten dieper gegraven kan worden in de geschiedenis van Mars. ‘Het is een heel belangrijk resultaat,’ zegt ze. Als we meer weten over waar de neerslag precies gevallen is, kunnen we beter leren begrijpen wat het effect ervan is geweest op de vormgeving van het Marsoppervlak.