Twentse nanotechnologen hebben een manier gevonden om informatie een miljoen jaar lang op te slaan. Hun uitvinding, een schijfje met QR-codes, kan bijna alle zware testen doorstaan.

De informatiedrager. Bron: Mesa+/TU
De informatiedrager.
Bron: Mesa+/TU

Onderzoeker Jeroen de Vries, werkzaam bij het MESA+ Instituut voor Nanotechnologie, heeft een opslagmedium gemaakt dat informatie extreem lang kan bewaren. Foto’s, teksten en muziek die op het schijfje staan, zullen zelfs langer meegaan dan het menselijk ras, zo oppert de uitvinder.

‘Fossiele samenwerking is nodig voor een snelle energietransitie’
LEES OOK

‘Fossiele samenwerking is nodig voor een snelle energietransitie’

Universiteiten moeten hun samenwerking met de fossiele industrie niet stopzetten, vindt scheikundige Marc Koper. Dat vertraagt de energietransitie.

Cd’s, USB-sticks en harde schijven hebben allemaal een beperkte levensduur. Het nieuwe opslagmedium kan ook vergaan – maar dat zal niet binnen de eerste miljoen jaar gebeuren. De Vries bracht met etstechnieken talloze bits aan informatie op de disk aan. Hij deed dat door een grote QR-code in het schijfje te etsen. Elke pixel van de code bevat zelf ook weer een kleinere QR-code, waarin andere informatie is opgeslagen. Zo wist De Vries een grote informatiedichtheid te bereiken op een kleine drager.

Niet stuk te krijgen

Het schijfje bestaat uit wolfraam en een laag siliciumnitride. Deze materialen zijn goed bestand tegen hoge temperaturen en slijtage door andere factoren. In het onderstaande filmpje zie je hoe robuust het schijfje is: je kunt er een ei op bakken, hem in het vuur gooien of op de barbecue leggen zonder dat er een krasje op komt.

De Vries beproefde zijn opslagmedium ook met een verouderingstest. Hij deed het schijfje een uur lang in de oven bij een temperatuur van 200 graden Celsius. Volgens de onderzoeker levert dat vergelijkbare slijtage op met een miljoen jaar verouderen. Na de test was de code nog prima uit te lezen. Alleen nóg hogere temperaturen (440 graden Celsius) maakten de code onleesbaar.

Rampscenario

Waarom zouden we informatie zo lang willen bewaren? ‘Een scenario is dat een ramp de aarde heeft verwoest en de maatschappij de wereld weer opnieuw moet opbouwen. Een ander scenario zou kunnen zijn dat we een soort nalatenschap creëren voor toekomstige intelligenties die op aarde evolueren of afkomstig zijn van andere werelden’, zegt De Vries in een persverklaring. Het is dan wel te hopen dat de vinders van de schijf QR-codes begrijpen.