Het bedrijf Neuralink van Elon Musk voert momenteel zijn eerste proeven op mensen uit. De onderzoekers implanteren een minuscule chip op de hersenen, zodat die rechtstreeks met computers kan communiceren. Wat is de toekomst van deze techniek? En is zo’n implantaat wel veilig?
Wat is Neuralink?
Neuralink is in 2016 opgericht door de ondernemer en rijke techfanaat Elon Musk, die ook de leiding heeft over SpaceX, Tesla en X, voorheen Twitter. Het doel van Neuralink is om brein-computerinterfaces te maken: apparaten die in verbinding staan met de hersenen. Hiermee kunnen mensen door middel van hun gedachten met computers communiceren.
Met zulke apparaten zou je eenvoudige taken, zoals het zoeken naar informatie of het uitvoeren van berekeningen, met computers kunnen uitvoeren. In theorie zouden ze ook technologische telepathie kunnen creëren, blinden hun gezichtsvermogen teruggeven en verlamde mensen in staat stellen om prothesen te bedienen. In het verleden heeft Musk gezegd dat de Neuralink-technologie mensen in staat stelt om ‘een soort symbiose’ te vormen met AI.
‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.
Wat heeft Neuralink tot nu toe bereikt?
Het apparaatje van Neuralink is ongeveer zo groot als een muntstuk. Het wordt geïmplanteerd onder de schedel, waar piepkleine draadjes tot diep in de hersenen reiken om de activiteit van hersencellen te meten. Het bedrijf heeft al proeven gedaan met varkens. Ook heeft het aangetoond dat een aap met zo’n apparaat het klassieke computerspel Pong kan spelen. In mei 2023 meldde Neuralink toestemming te hebben om het apparaat ook op mensen te testen.
Volgens een tweet van Musk vindt deze proef nu plaats. Een anonieme proefpersoon ontving het implantaat op 28 januari van 2024 en ‘herstelt goed’, zegt Musk. Neuralink heeft nog geen andere details over de proef vrijgegeven.
Is dit al eerder gedaan?
Musks bedrijf is lang niet de enige onderzoeksgroep die aan dit idee werkt. Veel universiteiten en commerciële start-ups voerden al eerder proeven met mensen uit. Zij slaagden erin om hersensignalen te lezen en om te zetten in computersignalen.
Een team van de Stanford-universiteit in Californië plaatste bijvoorbeeld twee kleine sensoren net onder het hersenoppervlak van een man die vanaf de nek verlamd was. Hiermee lazen ze de hersensignalen van de man, zodat hij met behulp van een computer weer kon schrijven. Als de man dacht aan het schrijven van woorden met een pen op papier, zette een computer dit om in leesbare tekst.
Is de technologie veilig?
Elk nieuw apparaat, ook dat van Neuralink, moet een aantal wettelijke hindernissen nemen voordat het in mensen geplaatst mag worden. Deze regels zorgen ervoor dat het apparaat zelf, het installatieproces en het verdere gebruik relatief veilig zijn, en dat mogelijke risico’s goed worden begrepen.
Of de technologie helemaal veilig is, moet de proef uitwijzen. Eerdere dierproeven van Neuralink waren niet allemaal succesvol, zo blijkt uit rapporten.
In 2022 stuurde het Physicians Committee for Responsible Medicine, een belangenorganisatie, een brief naar het Amerikaanse ministerie van Landbouw. De organisatie vroeg om een onderzoek naar ‘flagrante schendingen van regels omtrent dierenwelzijn met betrekking tot de behandeling van apen die worden gebruikt in invasieve hersenproeven’ van Neuralink. Een artikel van nieuwsdienst Reuters uit datzelfde jaar haalde documenten en bronnen aan die aangeven dat 1500 dieren stierven tijdens de tests van Neuralink, in sommige gevallen met ‘onnodig lijden’.
Wanneer is Neuralink beschikbaar en hoeveel gaat het kosten?
Het is nog te vroeg om dat te zeggen. Er liggen nog veel tests en evaluaties in het verschiet, dus het zal nog lang duren voordat het Neuralink-apparaat te koop is. Musk maakt in ieder geval duidelijk dat hij wel van plan is de technologie te vercommercialiseren. Het eerste geplande product heeft de naam ‘Telepathy’. Het moet gebruikers in staat stellen om telefoons en computers met een breinimplantaat te bedienen.
Neuralink heeft groot potentieel, vertelde hersenwetenschapper Tara Spires-Jones van de Universiteit van Edinburgh aan het Science Media Centre, een non-profitorganisatie in het VK. Ze voegde eraan toe dat veel onderzoeksgroepen aan soortgelijke ideeën werken.
‘In recente proeven, niet gerelateerd aan Neuralink, hebben wetenschappers brein-wervelkolom-interfaces kunnen implanteren die mensen met verlamming helpen lopen. Ander werk toont veelbelovende resultaten met computers die hersengolven en hersenscans interpreteren, om mensen die niet kunnen spreken te laten communiceren’, zegt Spires-Jones. ‘De meeste van deze interfaces vereisen echter invasieve neurochirurgie, en bevinden zich nog in een experimenteel stadium’, zegt ze. ‘Het zal waarschijnlijk nog vele jaren duren voordat ze algemeen beschikbaar zijn.’
