Voor orka’s lijkt het goed toeven in grote zeedierenparken als SeaWorld. Maar achter de spectaculaire shows die ze geven, gaat veel ellende schuil, blijkt uit de documentaire Blackfish.
Door een leven in gevangenschap raken de orka’s vaak zodanig gestrest dat ze de trainers aanvallen. Dat lijkt incidenteel, maar na wat research door regisseur Gabriela Cowperthwaite blijken de aanvallen vaker voor te komen dan je denkt.
De organisaties die de enorme zeezoogdieren in hun bezit hebben, doen de aanvallen meestal af als incidenten voorkomen uit fouten van de trainer. Beelden uit de documentaire laten echter duidelijk zien dat het de orka’s zijn die hun frustraties afreageren op de trainer.
De aanvallen lijken niet meer dan logisch wanneer je de levensloop van een orka in gevangenschap bekijkt. Ze worden in de natuur opgejaagd, waarbij de jonkies van de moeders worden gescheiden en meegenomen naar dolfinaria. Daar worden ze in bassins met meerdere soortgenoten bij elkaar gezet.
Het ontbreken van familiebanden leidt tot hevige onderlinge strijd, waarbij ze elkaar tot bloedens toe bijten. Waar de dieren in de natuur gemakkelijk uit elkaars territoria kunnen blijven, is er in het bassin geen ontkomen aan.
Te duur voor een spuitje
Door het sterk sociaal-emotioneel vermogen van orka’s leveren de barre omstandigheden dagelijks stress op – wat kan uitmonden in een psychose. Het zijn meestal dezelfde orka’s bij wie zich dergelijke problemen voordoen. Daarbij komt dat trainers vaak informatie wordt onthouden over het dier waarmee ze werken, waardoor ze levensgevaarlijke situaties regelmatig onderschatten.
In tegenstelling tot een hond die iemand doodbijt, krijgt een ‘gemene’ orka geen spuitje. Een ex-trainer die in de documentaire aan het woord komt, verklaart dat door de financiële belangen die een grote rol spelen.
Hoewel SeaWorld weigerde mee te werken aan de documentaire, krijgen andere betrokkenen van zeedierenparken de ruimte om uit te leggen dat hun orka’s wel gelukkig zijn en het de dieren aan niets ontbreekt. Zij weerleggen het idee dat de dieren naar aanleiding van een psychose trainers aanvallen. Maar de (letterlijk) treurige geluiden in Blackfish blijven overheersen. Het is een indrukwekkende documentaire die je ogen opent.
Blackfish
Regie: Gabriela Cowperthwaite
Our Turn Productions
Blackfish draait in diverse
filmtheaters en is verkrijgbaar op
dvd, Blu-ray en Video On Demand.