We worden nooit door computers vervangen, want alleen mensen kunnen écht iets nieuws maken, toch? De code van creativiteit trekt die aanname in twijfel.

Een computer is niet in staat om zelf iets te ­creëren. Je kunt er ­immers niet meer uithalen dan je erin stopt. Althans, dat zei Ada Lovelace, ook wel ­bekend als de eerste programmeur. Lang konden wij ons verschuilen ­achter dit mantra terwijl algoritmes de ene na de ­andere taak van ons over­namen. Computers kunnen routineklussen uitvoeren, maar ze beschikken niet over wat auteur Marcus de Sautoy ‘de menselijke code’ noemt: creativiteit.

Toch plaatsen nieuwe ontwikkelingen als machine learning vraagtekens bij dit idee. Had Lovelace het bij het verkeerde eind? In De code van creativiteit behandeld Du Sautoy deze vraag op een spannende en vlotte manier.

Existentiële crisis

Dit doet Du Sautoy niet alleen uit interesse. De snelle ontwikkeling van kunstmatige intelligente brengt hem als wiskundige in een existentiële crisis. Onze silicium vrienden, zoals hij computers noemt, verslaan ons al met schaken en zelfs met het complexere spel go. Is wiskunde het volgende slachtoffer?

Jarenlang betoogde Du Sautoy dat we de creatieve kant van wiskunde nooit aan computers zullen kunnen overlaten. Ze zijn ­immers niet in staat om zelf te creëren.

Inmiddels kunnen algoritmes echter patronen herkennen in schilderijen en zo ontdekken wat ‘goede kunst’ is. Op die manier ­kunnen ze zelf nieuwe kunst maken. Aan de andere kant komt creativiteit voort uit de drang om iets van onszelf te delen. Een computer heeft geen ‘ik’. Althans, nog niet.

Strijd

In zijn zoektocht wordt Du ­Sautoy heen en weer geslingerd tussen ­de verschillende voor- en tegenargumenten. Daardoor geeft het boek geen eenduidig antwoord op de vraag of computers creatief kunnen zijn. Wel helpen de vele inzichten je om je eigen ideeën op dit vlak aan te scherpen.

Bovendien staat De code van creativiteit vol met voorbeelden van de strijd tussen mensen en computers. Die komen niet alleen uit de wiskunde, maar ook uit andere vakgebieden zoals muziek. Dit maakt het boek het lezen waard voor iedereen die geïnteresseerd is in de spannende technologische ontwikkelingen van onze tijd.

De code van creativiteit is te bestellen in onze webshop.