Antonio Padilla vindt de goede balans tussen diepgang en toegankelijkheid in een boek over onvoorstelbare getallen.

De wiskundedocent die Antonio Padilla ooit een nul voor zijn examen gaf, zal ongetwijfeld verrast zijn dat die nu als hoogleraar theoretische natuurkunde een boek over speciale getallen heeft geschreven. Met Fabelachtige getallen en waar ze te vinden brengt Padilla een ode aan de schoonheid van verschillende bijzondere cijfers.

In dubbel genummerde hoofdstukken, een voor de plaats in het boek en een voor het thema van het hoofdstuk, neemt Padilla zijn lezers mee van nul naar oneindig. Of eigenlijk andersom, want het eerste deel gaat over ondenkbaar grote getallen en het tweede over ondenkbaar kleine.

Twee vakgebieden

Padilla hanteert twee criteria om een getal tot ‘fabelachtig’ te bestempelen. Het getal moet ofwel curieuze wiskundige eigenschappen bezitten, ofwel een link hebben met een onderwerp in de theoretische fysica. Fabelachtige getallen is in dat opzicht ook niet in het hokje van één vakgebied te stoppen: zowel wiskunde als natuurkunde komen afwisselend aan bod.

Binnen de natuurkunde is het de betekenis van het getal die tot de verbeelding spreekt. De getallen waarmee je de kromming van licht en ruimtetijd uitdrukt zijn nog wel voor te stellen; de fenomenen die zij vertegenwoordigen een stuk minder. Toch weet Padilla dit soort concepten met gedachte-experimenten en analogieën zo te verpakken dat ze in het menselijk brein passen. Je merkt als lezer dat hij hier als professor in de natuurkunde een sterke thuiswedstrijd speelt.

In de wiskunde zit de fabelachtigheid in het cijfer zelf. Bepaalde getallen zijn eerder concepten dan nummers. Zo is het getal van Graham, het grootste getal dat ooit nuttig is geweest in een wiskundig bewijs, simpelweg te groot om ooit volledig te zijn uitgeschreven. Ook over het bestaan van het getal nul is in de geschiedenis lang gedebatteerd, want hoe kun je een getal bedenken dat letterlijk ‘niets’ representeert? Veel grote wiskundigen keken hier anders tegen aan dan de wiskundedocent van Padilla.

Balanceeract

Padilla durft zijn lezer uit te dagen. Hij slaagt daarbij met vlag en wimpel voor de balanceeract tussen diepgang en toegankelijkheid.

De delen waarin onvoorstelbare cijfers een betekenis krijgen, plus de keren dat onvoorstelbare betekenissen een getal krijgen, maken Fabelachtige getallen een boek om te beminnen. Daar kun je op rekenen.