Op het eerste gezicht hebben spreeuwen en kokend water niets met elkaar gemeen. In Het wonder van complexe systemen vertelt natuurkundige en Nobelprijswinnaar Giorgio Parisi echter wat beide systemen zo interessant maakt.

De afzonderlijke delen – spreeuwen of moleculen – hebben simpele interacties met elkaar, maar dit leidt tot bijzondere collectieve eigenschappen. Zo kan een zwerm spreeuwen wonderlijke vormen aannemen. Ook een faseovergang zoals het koken van water is eigenlijk vreemd, betoogt Parisi. Bij 100 graden Celsius verandert het collectieve gedrag van de moleculen, maar bij een graadje lager niet.

Parisi beschrijft hoe hij zulke complexe systemen doorgrondt, van spreeuwen tot de vreemde magnetische toestanden – zogeheten spinglazen – die zijn belangrijkste wetenschappelijke bijdrage vormen. Het levert een interessant boek op, waarin natuurkunde en persoonlijke verhalen elkaar afwisselen.