We produceren gemiddeld 24 kilo plastic afval per jaar per persoon. Een enorme hoeveelheid, zeker als je bedenkt dat plastic verpakkingen nauwelijks iets wegen. Op weg naar de toekomst moeten we duurzame plastics ontwikkelen en beter recyclen, zegt André Heeres. Hij is lector biobased chemistry aan de Hanzehogeschool Groningen en onderzoekt duurzame alternatieven voor plastic en strategieën om plastics beter te recyclen.
Hoe bedenk je duurzame oplossingen voor plastics?
‘Er zijn verschillende manieren om alternatieven voor plastic te maken met hernieuwbare grondstoffen. Materialen zijn opgebouwd uit kleine bouwstenen genaamd moleculen. De moleculen waaruit plastics bestaan, kun je ook uit hout of agrarische reststromen halen. Dat klinkt ingewikkeld, maar als je er met een moleculaire blik naar kijkt, kun je daar wel naartoe werken.’
Is het tij nog te keren met afbreekbare plastics en betere recycling?
‘Twee belangrijke kwesties spelen hierbij een rol. Ten eerste is er de klimaatdiscussie: we moeten minder CO2 in de atmosfeer krijgen. Plasticproductie heeft een aandeel in de wereldwijde CO2-uitstoot. Het terugdringen van CO2-emissies gaan we redden dankzij nieuwe technologieën die nu in ontwikkeling zijn. Een van de technieken is om CO2 te gebruiken als grondstof voor het maken van chemicaliën.
Er is meer onderzoek nodig naar het effect van ruimtevaart op het brein
Om veilig te ruimtereizen, moeten we in beeld krijgen hoe een leven zonder aardse zwaartekracht de hersenen beïnvloedt, stelt Elisa Raffaella Ferrè.
Ten tweede hebben we de afvalproblematiek; dat is de circulaire transitie waar we mee bezig zijn. We produceren veel te veel afval en dat belandt onder andere in de oceanen. Die plastics breken af tot microplastics, die schadelijk zijn voor onze gezondheid. Het wordt nog wel een hele uitdaging om volledig circulair te worden; om geen nieuwe afvalstromen te produceren. Recyclen is dus hard nodig.’
Wat is er nodig om die plastics te vervangen door duurzamere alternatieven?
‘We moeten minder plastic gebruiken en de materialen veel beter hergebruiken en recyclen. Nieuw plastic moet gemaakt worden uit natuurlijke bronnen zoals bijvoorbeeld hout en agrarische reststromen. Dan stap je af van die plastic producten gemaakt uit olie.
De industrie maakt natuurlijk het grootste verschil, dus daar ligt een taak om te veranderen. Maar laten we onszelf niet vergeten, want alleen samen krijgen we een transitie voor elkaar. We moeten beter inzamelen en minder materialen gebruiken. Mijn advies: kijk niet altijd van je af, maar begin bij jezelf.’
Op 15 juni 2021 vertelt André Heeres over zijn onderzoek in de derde aflevering van Lunch met de Lector. Dit online evenement is via een livestream te volgen op deze pagina van 12.00 tot 12.30 uur.
De opnames van de eerste en tweede aflevering zijn via dezelfde pagina terug te zien.