Er zijn veel smartphone-apps die planten kunnen identificeren aan de hand van foto’s. Maar uit tests blijkt nu dat sommige maar tot 4 procent nauwkeurig zijn. Hierdoor kunnen wildplukkers die naar voedsel zoeken gevaar lopen en kunnen bedreigde planten ten onrechte als onkruid worden bestempeld en worden uitgeroeid.

Ecoloog Julie Peacock van de Universiteit van Leeds in het Verenigd Koninkrijk en haar collega’s evalueerden zes van de populairste apps: Google Lens, iNaturalist, Leaf Snap, Pl@ntNet, Plant Snap en Seek. Ze probeerden met elke app 38 plantensoorten in hun natuurlijke leefomgeving te identificeren, op vier locaties in Ierland. Het team ontdekte dat sommige apps extreem slecht scoorden, terwijl zelfs de beste niet eens 90 procent nauwkeurigheid haalden. Ze publiceerden hun resultaten in het tijdschrift PLOS ONE.

‘Het is om veel redenen belangrijk dat óf de apps nauwkeurig zijn, óf dat mensen zich ervan bewust zijn dat deze apps een gids zijn, maar zeker niet perfect’, zegt Peacock. Mensen kunnen bijvoorbeeld belangrijke inheemse soorten verkeerd identificeren als invasief en ze uit hun tuin verwijderen. Andersom kunnen mensen potentieel gevaarlijke wilde planten consumeren, denkend dat het een ongevaarlijke soort is.

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’
LEES OOK

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’

Met haar boomboor onderzoekt Valerie Trouet woudreuzen en reconstrueert ze wat die allemaal hebben meegemaakt.

Maar Peacock vindt niet dat mensen deze apps niet zouden moeten gebruiken, zolang ze de beperkingen maar begrijpen. ‘Een voordeel is dat de apps ervoor zouden kunnen zorgen dat mensen zich meer met planten bezighouden’, zegt ze.

Bloemen en bladeren

De apps gebruiken algoritmen van kunstmatige intelligentie (AI) die zijn getraind met grote aantallen foto’s van planten met bijschriften. Tijdens de training leert het AI-programma niet alleen om de trainingsfoto’s te herkennen, maar ook om overeenkomsten te zien tussen deze foto’s en nieuwe foto’s, waardoor hij planten kan identificeren.

Over het algemeen waren de apps allemaal beter in het herkennen van bloemen dan bladeren, wat volgens de onderzoekers komt doordat de grotere verscheidenheid aan vormen en kleuren de AI meer aanwijzingen geeft. Maar dit was niet altijd het geval. De app iNaturalist kon slechts 3,6 procent van de bloemen en 6,8 procent van de bladeren correct identificeren. Plant Snap identificeerde 35,7 procent van de bloemen correct en 17,1 procent van de bladeren. De hoogste nauwkeurigheid werd bereikt door Pl@ntNet: deze app identificeerde 88,2 procent van de bloemen correct en 80,4 procent van de bladeren.

Uitgebreide datasets

Computerwetenschapper Alexis Joly van onderzoeksinstituut Inria in Montpellier in Frankrijk, een van de onderzoekers achter het non-profit project Pl@ntNet, zegt dat het succes van de app te danken is aan de datasets, die afkomstig zijn van botanici, wetenschappers en geïnformeerde amateurs. Daarnaast proberen algoritmen de voorkeur voor vaak voorkomende soorten weg te nemen en in plaats daarvan verschillende mogelijke kandidaten voor elke zoekopdracht te rangschikken.

‘Dit is soms een ondankbare taak omdat mensen liever een enkel resultaat zien met 100 procent zekerheid, zelfs als het niet het juiste is, dan drie mogelijke soorten met elk 33 procent, die wel de werkelijkheid weergeven met betrekking tot de genomen foto’, zegt hij. ‘Maar het lijkt erop dat onze strategie zijn vruchten afwerpt.’

Verkeerd gelabeld

Bioloog Stephen Harris van de Universiteit van Oxford zegt dat de bezorgdheid van Peacock terecht is, en dat hij ook problemen heeft ondervonden met dergelijke apps. In plaats daarvan vertrouwt hij op een goed wetenschappelijk boek. Het probleem is dat de apps vertrouwen op afbeeldingen die naar het internet zijn geüpload en die vaak verkeerd gelabeld zijn, zegt hij.

‘Mensen hebben de neiging om foto’s te maken van dezelfde dingen. Dus je krijgt bepaalde planten die voor de hand liggen en waar iedereen een foto van wil maken. Aan de andere kant zijn er ook echt interessante planten die toevallig erg klein zijn en bijvoorbeeld geen aantrekkelijke bloemen hebben. Daar zal je niet veel foto’s van krijgen’, zegt Harris. ‘Het is erg onwaarschijnlijk dat mensen in vijvers rondlopen, er onkruid uit trekken en daar foto’s van maken.’

Google wees een verzoek voor een interview af en de makers van de andere apps reageerden niet.