Amerikaanse onderzoekers hebben ontdekt dat het ‘afvoersysteem’ van het brein, dat schadelijk materiaal wegspoelt, voornamelijk tijdens de slaap actief is. Het breinafval spoelt dan gemakkelijk weg omdat de breincellen wat inkrimpen.
Tijdens de slaap ondergaat het brein een schoonmaakbeurt, zo meldden neurologen in Science. Overdag, wanneer een brein actief is, hopen giftige eiwitten zich op tussen de hersencellen. Het onderzoeksteam ontdekte onlangs dat deze afvalstoffen verdwijnen wanneer ze wegspoelen met het hersenvocht dat door het hersenweefsel vloeit. De afvalstoffen komen vervolgens terecht in de bloedsomloop, waarna de lever ze verwerkt.
Uit nieuw onderzoek met muizen blijkt nu dat dit afvoersysteem tot wel tien keer actiever is in een slapend brein dan in een wakker stel hersenen. Toch verbruikt het brein ’s nachts ongeveer evenveel energie als overdag. ‘Het brein heeft maar een bepaalde hoeveelheid energie tot zijn beschikking. Het lijkt erop dat het daarom moet kiezen – alert en wakker zijn, of slapend opruimen’, zegt onderzoeksleider Maiken Nedergaard in een persverklaring.
‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’
Medisch bioloog Yvette van Kooyk wil het immuunsysteem leren kankercellen aan te vallen door hun suikerjas-vermomming weg te knippen.
De neurologen ontdekten ook dat de hersencellen tijdens de slaap tot wel zestig procent inkrimpen. Zodoende ontstaat meer ruimte tussen de hersencellen, waardoor het breinvocht gemakkelijker door het weefsel spoelt.
Met de vondst hopen de onderzoekers hersenziekten als alzheimer beter te begrijpen. Ophopend breinafval, zoals het giftige eiwit amyloid-beta, lijkt de oorzaak van deze neurologische ziekte.