Nu het nieuwe jaar eraan staat te komen, blikken we nog één keer terug op de afgelopen twaalf maanden. Dit waren in 2019 de 19 meest gelezen berichten op onze website.
Spannende berichten over de mysterieuze kosmos en wiskunderaadsels, die waren het afgelopen jaar veruit het meest populair op onze site. De vakgebieden wiskunde, natuurkunde en astronomie vullen het gros van de top 19 van 2019.
19. Magnetische ‘noordpool’ is de weg kwijt
De noordelijke magnetische pool verschuift sneller dan verwacht van Canada in de richting van Siberië. Deze pool is altijd al beweeglijk geweest, maar dat die beweging de laatste tijd zó snel zou gaan, hadden wetenschappers niet voorzien.
‘Er is heel veel mis met de p-waarde’
De p-waarde is tegenintuïtief en wordt vaak onjuist gebruikt, stelt wiskundige Rianne de Heide. We moeten naar een alternatief.
18. Wiskundigen vinden snellere manier om getallen te vermenigvuldigen
Wiskundigen hebben een nieuwe manier gevonden om grote gehele getallen te vermenigvuldigen. Doordat de methode sneller is dan andere technieken, is dit een baanbrekend resultaat in de computerwetenschap.
17. De maan bevindt zich in de atmosfeer van de aarde
De maan bevindt zich midden in de atmosfeer van de aarde. Astronomen hebben namelijk ontdekt dat de wolk van waterstofdeeltjes rond onze planeet zich veel verder uitstrekt dan gedacht. Dat betekent dat de mens nog nooit buiten de aardatmosfeer is geweest.
16. Fysici doen wiskundige ontdekking dankzij neutrino’s
Ze wilden achterhalen hoe spookachtige deeltjes genaamd neutrino’s van gedaante veranderen. Maar tot hun eigen verrassing deden drie fysici vervolgens een wiskundige ontdekking.
15. Wiskundigen ontdekken compleet nieuwe manier om getal 3 op te schrijven
Alle goede dingen bestaan in drieën. Kort nadat wiskundigen een hardnekkig probleem oplosten voor de getallen 33 (zie nummer 12 op deze lijst) en 42 (zie nummer 4), hebben ze nu een oplossing gevonden voor een nog veel lastiger probleem rond het getal 3.
14. Centrum van Melkweg is ‘kort geleden’ ontploft
Slechts 3,5 miljoen jaar geleden zag de nachtelijke hemel er anders uit dan nu. Oplettende Australopithecus afarensis – mensachtigen die destijds leefden – konden ’s nachts gigantische lichtstralen zien, die zich uitstrekten tot boven en onder de Melkweg.
13. We weten misschien eindelijk wat de oorzaak is van de ziekte van Alzheimer
Als je tandvlees vanochtend bij het tandenpoetsen bloedde, is het misschien een goed idee om dat eens in de gaten te houden. Mogelijk hebben we de oorzaak van de ziekte van Alzheimer gevonden in Porphyromonas gingivalis, de belangrijkste bacterie bij chronische tandvleesaandoeningen.
12. Wiskundige lost oud probleem op over het getal 33
Wat krijg je als je drie derdemachtsgetallen bij elkaar optelt? Dat is een vraag die wiskundigen al eeuwenlang bezighoudt.
11. Met deze formule bereken je de échte leeftijd van je hond in mensenjaren
Hoe oud is je hond in mensenjaren? Als je de conventionele wijsheid volgt die zegt dat één mensenjaar equivalent is aan zeven hondenjaren, zit je er waarschijnlijk flink naast.
10. Astronomen zien hete brokstukken van botsende planeten
Op driehonderd lichtjaar afstand van de aarde kolkt heet stof door een planetenstelsel, wat erop wijst dat daar recent twee planeten op elkaar zijn gebotst. Een nieuwe meting laat zien dat de brokstukken van deze kosmische crash ook nu nog regelmatig op elkaar knallen.
9. Wiskundigen bewijzen dat je een oneindige loterij niet altijd kunt winnen
Als je een oneindige loterij hebt, kun je dan een lot maken waarmee je altijd wint? Dit is de basis van een vijftig jaar oud wiskundig probleem dat nu is opgelost.
8. Zwart gat lijkt inderdaad geen haar te hebben
Een nieuwe analyse van de eerste set zwaartekrachtsgolven die de detector LIGO oppikte, ondersteunt de aanname dat zwarte gaten maar een handvol eigenschappen hebben.
7. Kosmologische crisis: is het heelal plat of rond?
Als je ver genoeg het heelal in reist, zou je weleens kunnen uitkomen bij de plek waar je vertrok. Uit metingen blijkt namelijk dat het universum bolvormig zou kunnen zijn in plaats van plat. Dat zou alles wat we denken te weten over de kosmos op zijn kop zetten.
6. Wormgat kan mogelijk eeuwig blijven bestaan
Altijd al door een wormgat willen reizen? De grote vraag rondom deze tunnels door de ruimtetijd is altijd geweest: kunnen ze eigenlijk wel lang genoeg bestaan om iets erdoorheen te laten gaan? Nieuwe berekeningen wijzen erop dat het antwoord op deze vraag weleens ‘ja’ kan zijn.
5. Tachtig jaar oud wiskunderaadsel bijna opgelost
Een ingewikkeld wiskundig raadsel dat wiskundigen al 82 jaar bezighoudt, is bijna opgelost.
4. Wiskundigen lossen raadsel op over getal 42
Het onthult misschien niet de betekenis van het Leven, het Universum en Alles, maar wiskundigen hebben wel een hardnekkig probleem opgelost rond het getal 42.
3. Hubble ziet twaalf keer hetzelfde sterrenstelsel
Op het plaatje bij dit bericht, gemaakt door de Hubble-ruimtetelescoop, zijn minstens twaalf boogjes te zien. In werkelijkheid zie je hier twaalf keer hetzelfde sterrenstelsel – met dank aan de zwaartekracht van een groep nabijere stelsels.
2. Voyagers meten onverwacht hoge druk aan rand van zonnestelsel
De druk aan de rand van het zonnestelsel is hoger dan gedacht. Dat blijkt uit metingen van de twee good old Voyager-ruimtesondes.
1. Drie zwarte gaten op ramkoers
Astronomen hebben drie superzware zwarte gaten ontdekt die op het punt staan op elkaar te knallen. Zo’n botsend drietal is nog nooit waargenomen. En daarmee staat dit bericht met recht op nummer 1 dit jaar!
Benieuwd naar meer wetenschapsnieuws? Ook in 2020 blijven we de tofste, interessantste en spannendste nieuwtjes verzamelen op newscientist.nl.