Ann Arbor, Michigan (VS) – De gemoederen lopen soms erg hoog op in de antropologische kringen als het gaat over de oorsprong van de mens. Ligt de oorsprong van de mens nu in Afrika, of komen onze voorouders juist uit meerdere streken?


Milford H. Wolpoff, professor in de antropologie, gelooft sterk in het multiregionale model. Sommige van zijn collega's pleiten juist voor het 'out of Africa'-model. Over één punt zijn ze het in ieder geval eens: de oorzaak van deze oneindig lijkende discussie ligt onder andere bij het genetisch materiaal dat maar geen uitsluitsel geeft over de oorsprong van de mens. Zo wijst mitochondriaal-DNA op de afstamming van de mens uit een kleine groep mensen (waarschijnlijk Afrikanen), terwijl DNA uit de celkern pleit voor de ontwikkeling uit meerdere voorouders, afkomstig van zelfs meerdere werelddelen.
Wolpoff en collega's onderzochten fossiele schedels uit Australië en Centraal-Europa. Dit zijn de regio's, ver buiten Afrika, waar volgens het 'out of Africa'-model de moderne mens evolueerde uit een groepje 'oude mensen' dat vanuit Afrika de wijde wereld introk.
De onderzoekers vergeleken de Australische en Europese schedels met die van hun veronderstelde Afrikaanse voorouders. Ze vonden duidelijke overeenkomsten met de Afrikaanse fossielen. Tegelijkertijd toonden de Australische en Europese schedels echter ook scherpe gelijkenissen met oudere fossielen uit deze gebieden. Dit laatste gegeven komt zeker niet overeen met het 'out of Africa'-model, volgens welke alle groepen 'oude mensen', behalve die ene Afrikaanse groep, uitstierven. En ondersteunt Wolpoff's favoriete multiregionale model.
“We wilden met dit onderzoek eigenlijk kijken of we bewijs konden vinden tégen de multiregionale theorie”, vertelt Wolpoff, “maar door de vraag op een andere manier te stellen en direct naar de fossielen te kijken vonden we bewijs tegen het 'out of Africa'-model.” Ondanks Wolpoff's resultaat, zijn de aanhangers van de twee modellen er nog lang niet uit. De discussie duurt voort zolang geen van beide partijen sluitend bewijs aanlevert.

Ellen Althuizen