Honden kunnen het verschil tussen gestreste en ontspannen mensen ruiken aan hun zweet en adem. In een geurtest met geurmateriaal van gestreste mensen, hadden ze het in 94 procent van de gevallen bij het juiste eind.
Als we gestrest zijn, reageert ons lichaam met tal van lichamelijke veranderingen. Onze hartslag gaat omhoog, onze huid wordt klam en de cocktail van chemische stoffen in ons zweet en speeksel verandert.
Uit eerdere onderzoeken is gebleken dat honden zaken als angst, covid-19 en kanker bij mensen kunnen ruiken. Dierengedragsonderzoeker Clara Wilson van Queen’s Universiteit van Belfast in Noord-Ierland wilde weten of honden ook menselijke stress kunnen ruiken.
‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’
Medisch bioloog Yvette van Kooyk wil het immuunsysteem leren kankercellen aan te vallen door hun suikerjas-vermomming weg te knippen.
Zweet- en ademmonsters
Om daarachter te komen, lieten zij en haar team 36 mensen een stressvolle wiskundige oefening uitvoeren. ’Ze moesten vanaf 90.000 in stappen van 17 hardop achteruittellen. Als ze een fout maakten, onderbraken we ze’, zegt Wilson.
De onderzoekers verzamelden zweet- en ademmonsters tijdens en na de oefening. Vrijwilligers veegden een gaasje over hun voorhoofd en nek en lieten de proefpersonen er dan drie keer op ademen. Daarna verzegelden ze het gaasje in een glazen flesje.
Vervolgens gebruikten de onderzoekers het flesje binnen drie uur om vier honden te testen die waren getraind om in een line-up een passende geur op te sporen. De honden roken een gaasje van de deelnemer dat na de taak was genomen en moesten vervolgens een match vinden uit drie flesjes: eentje met een gaasje van dezelfde persoon vóór de taak, een gaasje van na de taak, en een blanco gaasje.
Gestresst geurmonster
Bij 675 van de 720 tests pikten de honden het gestreste geurmonster er correct uit. Dat betekent een nauwkeurigheid van ongeveer 94 procent.
Dierenpsycholoog Juliane Bräuer van het Max Planck-instituut in Duitsland zegt dat het vermogen om stress te ruiken kan zijn ontstaan door onze lange gezamenlijke geschiedenis met honden. ‘Misschien kunnen andere dieren ook wel een gestrest mens herkennen, maar kan ze dat verder niets schelen’, zegt ze.
Wilson hoopt dat de ontdekking informatie kan opleveren voor het trainen van hulphonden voor mensen met paniekaanvallen of posttraumatische stressstoornis (PTSS). Deze hulphonden worden nu voornamelijk getraind op zichtbare aanwijzingen, zoals bijvoorbeeld de lichaamshouding.
Honden zouden ook kunnen worden getraind om veranderingen in de geur van hun baasje op te pikken die al optreden als er geen zichtbare tekenen van stress zijn. Vervolgens wil Wilson nagaan of honden ook andere emotionele toestanden kunnen ruiken aan zweet- en ademgeur, bijvoorbeeld positieve emoties zoals geluk.
