Barking Sands, Hawaii (VS) – Met een reuzenvleugel bedekt met zonnecellen heeft de NASA een wereldrecord hoogvliegen gevestigd.


Helios, een door NASA met het bedrijf Aerovironment ontwikkeld zonnevliegtuig, vloog vanaf Hawaii naar een hoogte van 28,95 kilometer. Nog niet eerder kwam een vliegtuig met propelleraandrijving zo hoog. Het vorige record leverde een voorganger van de Helios, de Pathfinder, in 1998. Dat toestel, eveneens ontwikkeld door Aerovironment, kwam tot een hoogte van 24,06 kilometer. Het record voor niet-raketten stond op naam van een straalvliegtuig, de Lockheed SR-71, dat in 1976 een hoogte van 25,52 kilometer bereikte.

De recordpoging begon 's ochtends vroeg vlak voor negen uur. Toen scheen de zon fel genoeg om de 65.000 zonnecellen voldoende energie motoren te laten leveren aan de veertien elektrische 2-pk-motoren. Drie uur later bereikte het al een hoogte van tien kilometer. De zonnevleugel steeg met een snelheid van meer dan honderd meter per minuut. Vlak na twee uur verbrak de Helios het hoogterecord van de Pathfinder, en nog eens een kwartier later raakte ook de Lockheed SR-71 zijn record kwijt. Tenslotte bereikte de Helios om elf minuten over vier een hoogte van meer dan 96.500 meter. Vanwege de afnemende zonnekracht en de ijle lucht steeg Helios toen niet verder. Daarop besloot NASA dat Helios de daling moest inzetten. Om kwart voor twee 's nachts landde het onbemande toestel.

De Helios heeft een spanwijdte van 74,1 meter en een gewicht van zevenhonderd kilogram.

Het oorspronkelijke doel, 100.000 voet, haalde Helios net niet. Daar bleef het toestel een kilometer van af. De ervaring opgedaan met Helios – die zich ook nog moet bewijzen met een lange-afstandsvlucht – komt van pas bij nieuwe projecten op de planeet Mars. De atmosfeer op grote hoogte heeft een vergelijkbare dichtheid als de Marsatmosfeer. Mogelijk kan een Helios-achtig toestel op termijn Mars vanuit de lucht verkennen, uiteraard op zonnekracht. Voor toepassingen op Aarde lijkt Helios een goedkoop alternatief voor televisie- of weersatellieten.

Erick Vermeulen