In maart wordt de Large Hadron Collider (LHC) herstart en Jorgen D’Hondt, sinds vorig jaar voorzitter van het CMS-experiment in deeltjesversnellerinstituut Cern, kan niet wachten op de eerste resultaten.

Jorgen D'Hondt
Jorgen D’Hondt: ‘Misschien zijn onze ideeën van de afgelopen dertig jaar niet juist. Dat zou boeiend zijn.’ Foto: Bob Bronshoff

Waar hoopt u op?
‘We kunnen een nieuw deeltje ontdekken dat tegemoetkomt aan ons donkerematerieprobleem. Dat zou revolutionair zijn. Maar iets niet ontdekken is ook kennis. Stel dat we vinden dat het higgsboson niet vervalt in een bepaalde modus. Geweldig! Stel dat we zoeken naar bepaalde supersymmetrische deeltjes, maar we vinden die niet. Dan kunnen we die dus uitsluiten in een bepaalde regio van onze modellen. Dan kan een groot deel van onze supersymmetrische modellen aan de kant worden geschoven. Dan zijn onze ideeën van de afgelopen dertig jaar niet juist. Dat zou boeiend zijn.’

Wat gaat u doen als u geen supersymmetrisch deeltje vindt?
‘Zelfs als we geen supersymmetrisch deeltje vinden, zullen er helaas steeds boeken over supersymmetrie in mijn kast blijven staan. Supersymmetrie heeft zo veel mogelijkheden om zich te uiten in de natuur, dat we nooit alle mogelijkheden kunnen uitsluiten. Maar als we de meest eenvoudige implementaties van supersymmetrie kunnen uitsluiten met onze experimenten, dan verdwijnt een belangrijk argument voor deze theorie, namelijk de eenvoud waarmee het fundamentele mysteries kan oplossen.’

‘Er is heel veel mis  met de p-waarde’
LEES OOK

‘Er is heel veel mis met de p-waarde’

De p-waarde is tegenintuïtief en wordt vaak onjuist gebruikt, stelt wiskundige Rianne de Heide. We moeten naar een alternatief.

Wat is precies het probleem met donkere materie?
‘We weten dat het er is, maar weten niet wat het is. Als wat we vinden in onze detectoren een hint geeft waar we bij die donkeremateriedeeltjes aan moeten denken, dan zou dat buitengewoon boeiend zijn. Een van de dingen die we zullen gaan meten in de jaren die komen, is de koppeling van een higgsboson met topquarks. Dat proces zou er volgens ons model moeten zijn, dus als we dat niet zien, zou dat een schok zijn.’

Waarom zou dat een schok zijn?
‘Het ontbreken van de botsingen waarin topquarks koppelen met higgsdeeltjes, of een gemeten koppeling die niet overeenkomt met de verwachtingen in het standaardmodel, zou een eerste indirecte indicatie zijn dat het standaardmodel niet volledig correct is. Dat er dus fenomenen zijn in de natuur die niet beschreven worden door het standaardmodel. Dit zou een schok zijn, maar tegelijk zou het ons een richtlijn geven hoe we deze nieuwe fenomenen moeten bestuderen en begrijpen.’

Cern-festival

Jorgen D’Hondt vertelt over de nieuwste ontwikkelingen bij het CMS-experiment tijdens ons Cern-festival op 18 maart. Verder zullen onder andere Stan Bentvelsen (directeur Nikhef) en Robbert Dijkgraaf (directeur Institute for Advanced Study, Princeton) een bijdrage leveren.

Meer informatie en tickets bestellen: newscientist.nl/cernfestival/

Lees het hele interview met Jorgen D’Hondt in Blendle (€ 0,89) of Tablisto, of bestel New Scientist #21 online.