Door deeltjes de lucht in te schieten kunnen we de aarde afkoelen om klimaatverandering terug te dringen. Maar dat is een riskante onderneming, zeggen Engelse onderzoekers.

The SPICE-project kijkt naar de mogelijkheid om met een ballon deeltjes in de atmosfeer te injecteren. De deeltjes moeten het zonlicht tegenhouden. Hiermee wordt het effect van een vulkaanuitbarsting nagebootst.
Bron: Wikimedia Commons, Hughhunt

In hun artikel, dat 14 november in Nature Communications verscheen, waarschuwen ze voor de gevolgen van klimaatengineering. Dit is een verzamelnaam voor verschillende technieken waarbij mensen ingrijpen om het klimaat te beïnvloeden. De techniek waar de wetenschappers onderzoek naar deden is kunstmatig minuscule deeltjes de lucht in spuiten. Die deeltjes worden aangebracht in de bovenste laag van de atmosfeer (boven de 10 kilometer) en weerkaatsen daar het zonlicht. Daardoor kan het licht het aardoppervlak niet meer bereiken en warmt de aarde minder op.

Vulkaan zorgt voor kou

Dankzij vulkaanuitbarstingen weten we dat de deeltjes die daarbij vrijkomen de temperatuur op aarde kunnen verlagen. Toen bijvoorbeeld in 1991 de vulkaan Pinatubo op de Filipijnen uitbarstte, daalde de temperatuur wereldwijd met een halve graad. Pas na drie jaar was dit effect verdwenen.

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’
LEES OOK

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’

Met haar boomboor onderzoekt Valerie Trouet woudreuzen en reconstrueert ze wat die allemaal hebben meegemaakt.

Bij een vulkaanuitbarsting komt stof en zwavelgassen, zoals zwaveldioxide, in de atmosfeer. Die gassen reageren met moleculen in de lucht tot sulfaatdeeltjes. Deze microscopische deeltjes blijven in de hoge luchtlagen hangen en weerkaatsen daar het zonlicht.

Klimaatengineers willen vulkaanuitbarstingen nabootsen door met vliegtuigen of luchtballonnen sulfaat of zwaveldioxide in de atmosfeer te spuiten. Eerdere computermodellen hebben aangetoond dat dit de temperatuur op aarde kan verlagen. Het is bovendien een relatief betaalbare manier op de opwarming van de aarde tegen te gaan.

Orkanen en droogte

Het klinkt bijna te mooi om waar te zijn – en dat is het waarschijnlijk ook. Uit computersimulaties van de Engelse onderzoekers blijkt bijvoorbeeld dat wanneer er op het zuidelijke halfrond deeltjes in de atmosfeer geïnjecteerd worden, de kans op orkanen op het noordelijk halfrond toeneemt.

Als er deeltjes geïnjecteerd worden op het noordelijk halfrond daalt de temperatuur weliswaar en zijn er minder orkanen op het noordelijk halfrond, maar de kans op droogte in het zuiden neemt wel toe. Met namelijk in de Sahel, een landstreek in Afrika, net ten zuiden van de Sahara.

De onderzoekers willen met hun artikel beleidsmakers waarschuwen voor dergelijke schadelijke en mogelijk onvoorspelbare gevolgen van klimaatengineering.

Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.

Lees verder: