Als muzikanten een duet spelen, zijn niet alleen hun instrumenten, maar ook hun hersengolven afgestemd op elkaar. Dat schrijven neuroloog Ulman Lindenberger en collega’s van het Max Planck-instituut en de universiteit van Salzburg in het blad BMC Neuroscience.

Het is de eerste keer dat synchronisatie van hersengolven is waargenomen bij het spelen van muziek, aldus de onderzoekers.

De neurowetenschappers lieten acht paar muzikanten synchroon gitaar spelen en vergeleken daarbij hun hersenactiviteit met behulp van een elektro-encefalogram (EEG). Terwijl de muzikanten zestig keer achter elkaar dezelfde jazzmelodie speelden, gingen hun hersengolven steeds meer synchroon lopen. Dit vond plaats in dezelfde hersengebieden, wat volgens Lindenberger uitwijst dat dezelfde neuronen in hetzelfde tempo actief waren.

‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
LEES OOK

‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’

Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.

Ruis

Zoals altijd bij hersenonderzoek, is het de vraag wat de Duitsers precies hebben gemeten. EEG-signalen zijn immers weinig precies en erg gevoelig voor storing. “Ik ben altijd enorm sceptisch over dit soort onderzoek”, zegt Henkjan Honing, universitair hoofddocent muziekcognitie aan de Universiteit van Amsterdam desgevraagd. “Een enkele vingerbeweging kan het signaal al enorm verstoren. In EEG-signalen zit veel ruis. Dat wordt eruit gefilterd door signalen te middelen over verschillende metingen, maar daarmee kun je ook per ongeluk nuttige informatie wegmiddelen of juist informatie toevoegen die er eigenlijk niet is.”

Mocht er daadwerkelijk synchronisatie van hersenactiviteit zijn, dan is dit gemakkelijk te verklaren en minder spannend dan het lijkt. Aangezien beide gitaristen hetzelfde horen en doen, is het niet vreemd dat ook hun hersenactiviteit enigzins gelijk loopt. Volgens de onderzoekers kan dit echter niet alles verklaren en is er ook sprake van interactie tussen de muzikanten zelf. Doordat ze hun gedrag op elkaar afstemmen, zouden ook hun hersengolven meer overeenkomen.