Onderzoekers hebben schadelijke hoeveelheden kankerverwekkende stoffen gemeten in de lucht van een autocabine. Mogelijk zijn de kankerverwekkende stoffen tot nu toe over het hoofd gezien omdat ze niet snel vrijkomen onder de gebruikelijke testomstandigheden.

Kankerverwekkende stoffen komen soms in te hoge concentraties vrij in nieuwe autocabines. Dat kan gezondheidsrisico’s met zich meebrengen.

Onderzoekers uit China en de Verenigde Staten bestudeerden de luchtkwaliteit in een nieuwe SUV die twaalf dagen buiten stond. Ze maten de concentratie van twintig stoffen in de lucht van de autocabine en registreerden de omstandigheden in de auto, zoals temperatuur en luchtvochtigheid. Temperatuur bleek de drijvende kracht achter de hogere concentratie kankerverwekkende stoffen zoals formaldehyde en benzeen.

Kunnen ­gedachten de bron zijn van fysieke klachten?
LEES OOK

Kunnen ­gedachten de bron zijn van fysieke klachten?

Sebastiaan van de Water zocht uit hoe wetenschappers het nocebo-effect proberen te begrijpen en onder de duim proberen te houden.

Klimaatkamer

Er zijn nog maar weinig studies gedaan naar de luchtkwaliteit in auto’s, in tegenstelling tot die in andere omgevingen zoals kantoren en klaslokalen. Daardoor weten we minder over wat er binnen een auto speelt, terwijl Nederlanders gemiddeld acht uur per week in de auto zitten.

In veel landen is het verplicht om auto’s die nieuw op de markt komen eerst op luchtkwaliteit in de cabine te testen. Dit om te zien of de uitstoot van giftige stoffen uit het interieur niet te hoog ligt. Ook in de EU is zo’n test verplicht, om te controleren hoeveel formaldehyde er vrijkomt uit autobekleding.

Zo’n test wordt meestal in een zogenoemde klimaatkamer gedaan bij 23 graden Celsius. Dat zijn geen realistische gebruiksomstandigheden, zeggen de onderzoekers. Op een lentedag van 21 graden kan een auto in de zon bijvoorbeeld binnen een uur opwarmen tot 45 graden Celsius. De onderzoekers vermoedden dat de omstandigheden die een nieuwe auto wel echt tegenkomt, invloed hebben op de luchtkwaliteit.

Gebruiksconditie

De onderzoekers probeerden gebruikscondities na te bootsen tijdens hun onderzoek, door de auto twaalf dagen buiten te laten staan. Daarbij maten de onderzoekers twintig kankerverwekkende stoffen die bij kamertemperatuur al beginnen te verdampen, zogenoemde vluchtige stoffen. In de autocabine komen deze vluchtige stoffen vrij uit verschillende materialen, zoals stoelbekleding, verf en kunststof. Wanneer de temperatuur in de auto oploopt tot boven kamertemperatuur, verdampen de stoffen nog sneller.

De onderzoekers hebben hun metingen gebruikt om betere formules op te kunnen stellen voor hoeveel schadelijke stoffen er uit een auto-interieur vrijkomen. Deze formules lieten zien dat berekeningen zonder temperatuurinformatie niet goed voorspellen hoeveel schadelijke stoffen er vrijkomen. Bij de berekeningen van de meeste autofabrikanten wordt de temperatuur op dit moment nog niet meegenomen.

Uit de metingen in de SUV bleek dus dat vooral hogere temperaturen leiden tot hogere concentraties giftige stoffen. De maximaal gemeten concentratie formaldehyde was bijvoorbeeld twee keer zo hoog als de maximaal aanbevolen concentratie die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aangeeft. Die concentratie trad wel pas op bij een luchttemperatuur in de auto van 63 graden. De gemiddelde concentratie gedurende de twaalf dagen lag wel onder de WHO-grens. De giftige stoffen benzeen en ethanal werden ook in relatief hoge concentraties gevonden, maar deze stoffen bleven onder de WHO grens.  

Raam open

De concentraties formaldehyde, benzeen en ethanal bij elkaar genomen, zal 1 op de 10.000 bestuurders die veertig jaar lang regelmatig in warm weer rijden kanker geven, ofwel een verhoogd risico op kanker van 0,01 procent. ‘Maar’, zegt consumentenveiligheidsexpert Femke Affourtit van het RIVM, ‘met deze risicoschatting moet je dan wel elf uur per dag, vijf dagen in de week gedurende veertig jaar in een nieuwe, warme auto rijden met de ramen dicht. Voor de gemiddelde consument in Nederland is dat niet aan de orde.’

Wanneer de bestuurder een raam open zet, daalt de concentratie giftige stoffen significant. Met een raam open, zelfs als de auto stilstaat, ververst de lucht in een auto zich ruim zes keer per uur. De onderzoekers raden daarom mensen aan om met het raam open te rijden, vooral bij warm weer.