Sinds kort kun je een gloednieuwe interactieve kaart met sterrenstelsels bekijken die reikt tot de grenzen van het bekende universum. ‘Tot nog toe had niemand de tijd genomen om een mooie, wetenschappelijk accurate en toegankelijke kaart te maken.’

Via www.mapoftheuniverse.net kun je tot aan de grenzen van het bekende universum scrollen met een interactieve en met stijl vormgegeven kaart. Hij is samengesteld door astronomen van de Johns Hopkins-universiteit in de Verenigde Staten.

De kaart is gebaseerd op gegevens van de Sloan Digital Sky Survey. Dit langlopende project, waarbij een telescoop in New Mexico in de VS, al meer dan twintig jaar bijna iedere nacht de hemel afspeurt, vertaalt zich nu in een kaart van zo’n 200 duizend sterrenstelsels, gezien vanuit onze Melkweg.

Europees-Japanse satelliet gaat wolken onderzoeken om klimaatmodellen te verbeteren
LEES OOK

Europees-Japanse satelliet gaat wolken onderzoeken om klimaatmodellen te verbeteren

Ondanks hun ogenschijnlijke alledaagsheid is er nog veel onbekend over wolken en hun invloed op ons klimaat. De Europees-Japanse Earthcaresatelliet mo ...

Wij zijn een pixel

‘Astrofysici van over de hele wereld werken al tijden met deze gegevens, wat tot duizenden wetenschappelijke publicaties en ontdekkingen heeft geleid. Maar tot nog toe heeft niemand de tijd genomen om een mooie, wetenschappelijk accurate kaart te maken die ook toegankelijk is voor niet-wetenschappers’, zegt maker Brice Ménard, astronoom aan de Amerikaanse universiteit, in een video.

Door die 200 duizend sterrenstelsels te visualiseren, geven de makers van de website de bezoekers een bijzondere indruk van hoe groot het universum eigenlijk is. ‘Wij zijn op deze kaart slechts één pixel, helemaal onderaan de kaart. En als ik ‘wij’ zeg, bedoel ik de Melkweg: een plek met miljarden sterren en planeten’, zegt Ménard.

Samen met artiest Nikita Shtarkman, voormalig student informatica aan de Johns Hopkins-universiteit, wist Ménard een deel van het universum – in de vorm van een pizzapunt – in beeld te brengen dat reikt tot aan de grenzen van het voor ons bekende heelal. Als je helemaal naar boven scrolt, zie je daarom het verste zichtbare licht, dat werd een paar honderdduizend jaar na de oerknal 13,7 miljard jaar geleden werd uitgezonden.

Regenboogheelal

Ménard: ‘Toen ik opgroeide werd ik geïnspireerd door astronomische foto’s van sterren, nevels en sterrenstelsels. Nu is het tijd dat we een nieuw soort afbeelding creëren om mensen te inspireren. Het feit dat we vanaf het kleine puntje onderin deze kaart het hele waarneembare universum in beeld kunnen brengen, zegt wat over de kracht van wetenschap.’

Wat opvalt als je de kaart bekijkt, is het grote aantal verschillende kleuren, bijna als een volledige regenboog. Dat komt doordat het licht van sterrenstelsels op verschillende afstanden ons ook op verschillende golflengten bereikt. Hoe verder het stelsel, hoe roder het oogt. Zo zie je dat het uitdijende universum niet alleen een inzichtelijk, maar ook nog een mooi plaatje op kan leveren.

‘Ik denk dat iedereen wel wat uit deze kaart kan halen en er beter door zal begrijpen wat onze plek in dit universum is’, zegt Ménard. ‘Dit is echt een heel andere schaal dan we gewend zijn van een kaart. En dat terwijl we hier alleen nog maar een uitsnede zien van het geheel.’