In de krochten van het riool wemelt het van de onbekende virussen. Tussen de virussen die genetisch niet of nauwelijks op bekende virussen lijken, schuilen wellicht onze toekomstige ziekteverwekkers.
‘De viruswereld lijkt veel groter en meer divers dan we tot nu toe dachten’, schrijft een internationale onderzoeksgroep onder leiding van bio-informaticus Paul Cantalupo van de universiteit van Pittsburgh (USA) deze week in mBio. De groep isoleerde genetisch materiaal van virussen die zich schuilhielden in monsters onbewerkte rioolinhoud. Dat genetische materiaal legden ze naast de erfelijke codes van de circa 3000 virussen waarvan het genoom bekend is. Wat opviel, was dat de overgrote meerderheid van de rioolvirussen genetisch niet of nauwelijks verwant bleek aan de bekende virussen.
Naast de volslagen vreemde virussen troffen de onderzoekers ook onbekende virussen aan die wel genetisch verwant zijn aan de 3000 bekende virussen. ‘Die nieuwe virussen vallen binnen 51 van de 84 tot nu toe gedefinieerde virusfamilies. Tot slot troffen we 234 bekende virussen aan’, schrijven de onderzoekers.
‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’
Medisch bioloog Yvette van Kooyk wil het immuunsysteem leren kankercellen aan te vallen door hun suikerjas-vermomming weg te knippen.
Kakkerlakken
Tussen de 234 bekende virussen bevonden zich 17 virussen die mensen kunnen infecteren. Een voorbeeld is het Norwalk-virus dat buikgriep veroorzaakt. Verder bevatte de riooldrab virussen die bacteriën, planten en rioolbewoners, zoals kakkerlakken, vliegen en muggen, lastigvallen.
De viruswereld herbergt nog veel geheimen. ‘Virologen onderzoeken vooral virussen die je eenvoudig kweekt of waarvan het bekend is dat ze ziekten verwekken’, schrijven de onderzoekers. De groep pleit ervoor de kennis van de viruswereld te vergroten zodat toekomstige ziekmakende virussen ons minder verrassen.
Francien Yntema
