Je kunt met spinnenzijde méér doen dan alleen vliegen vangen. Zo kun je het gebruiken om lenzen te produceren waarmee je in hoge resolutie afbeeldingen kan maken in biologisch weefsel.

Om het geraamte van een spinnenweb te bouwen, gebruiken spinnen veelal een bepaald type spinnenzijde dat trekdraad-rag genoemd wordt. Dit type spinrag is enorm sterk, op basis van zijn gewicht is het zelfs sterker dan staal. Biomedisch ingenieur Cheng-Yang Liu van de Nationale Yang-Ming Universiteit in Taiwan gebruikte samen met zijn collega’s de trekdraden van de grote trilspin als een soort raamwerk om lenzen op te bouwen.

Hars druppelen

Om de lens te maken, bedekten ze een draad spinrag met was. Daar druppelden ze vervolgens transparante hars overheen. De hars vormde een koepel die aan de draad hing. De onderzoekers stopten dit geheel in een oven die ultraviolet licht uitstraalde, om het uit te harden. Het resultaat waren lenzen van enkele micrometers groot, ongeveer hetzelfde formaat als een rode bloedcel.

‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’
LEES OOK

‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’

Medisch bioloog Yvette van Kooyk wil het immuunsysteem leren kankercellen aan te vallen door hun suikerjas-vermomming weg te knippen.

Lens op spinzijde
Lens gemaakt op spinzijde. Beeld: Cheng-Yang Liu

De onderzoekers testten de lenzen vervolgens door er met een laser op te schijnen. Dit creëerde een smalle bundel licht, een zogeheten nanojet, die ze op verschillende afstanden van de lens konden focussen. Door meer of minder hars op de spinnenzijde druppelen en de tijd in de oven te veranderen, konden de onderzoekers het formaat en de vorm van de lens aanpassen. Daardoor veranderde ook de manier waarop de lens licht focust.

Deze lenzen zijn nuttig voor het vastleggen van minuscule voorwerpen zoals virussen. Ook kunnen ze gebruikt worden om gedetailleerde plaatjes van levend weefsel te maken, zegt Liu. Omdat de lenzen uit niet-giftige materialen bestaan, is het veilig om ze in het lichaam te gebruiken.