Twee verschillende groepen neuronen liggen ten grondslag aan verschillende jeuksensaties bij muizen. Beide dragen bij aan chronische jeuk.

Bij muizen zijn twee verschillende hersenbanen gevonden die verantwoordelijk zijn voor jeuk. Therapieën gericht op deze neurale circuits zouden de behandeling van chronische huidaandoeningen zoals psoriasis en eczeem kunnen verbeteren.

Twee soorten stimuli veroorzaken jeuk: mechanische, zoals haren die in je nek kriebelen, en chemische, zoals een allergische reactie. Eerder hadden moleculair neurobioloog Martyn Goulding, van het Salk Institute for Biological Sciences in San Diego in Californië, en zijn collega’s het hersenmechanisme ontdekt dat ten grondslag ligt aan chemische jeuk. Maar het was onduidelijk of hetzelfde circuit ook mechanische jeuk reguleert.

Frans de Waal (1948-2024): ‘Zo speciaal zijn wij mensen niet’
LEES OOK

Frans de Waal (1948-2024): ‘Zo speciaal zijn wij mensen niet’

Primatoloog Frans de Waal is op 14 maart 2024 overleden. In juni 2019 interviewde New Scientist De Waal. De les die hij meegaf: ‘zo speciaal zijn wi ...

Strelen met een dunne haar

Om daar achter te komen, streelden de onderzoekers acht muizen tien keer met een dunne haar, en maten hoe vaak de dieren zich dan krabden, beschrijven zij in het vakblad Neuron. Bij de helft van de muizen waren neuronen in de parabrachiale kern (PBN) – een hersengebied dat betrokken is bij het doorgeven van sensorische informatie – uitgeschakeld met behulp van chemogenetica, een techniek om cellen met geneesmiddelen te activeren of te deactiveren.

Muizen met gedempte PBN-neuronen krabden zich ongeveer 66 procent minder vaak dan muizen in de controlegroep. Dat wijst erop dat mechanische jeuk inderdaad door de PBN wordt gereguleerd.

Mechanische en chemische jeuk

In een aparte groep muizen wekten de onderzoekers mechanische jeuk op bij vier muizen en chemische bij vijf andere. Nadat deze muizen waren gedood, baadde het team plakjes van hun hersenen in een oplossing die bindt aan een eiwit dat verband houdt met recente neuronen-activiteit, waardoor het oplicht onder een microscoop.

De onderzoekers ontdekten dat bij alle mechanisch gekriebelde muizen dezelfde soorten neuronen waren geactiveerd. Die neuronen bleken bovendien te verschillen van de neuronen die worden geactiveerd bij chemische jeuk. Dat wijst erop dat de twee soorten jeuk door verschillende neurale paden worden gestuurd.

Psoriasis en eczeem

Om het verband te begrijpen tussen deze paden en chronische jeuk, ofwel aanhoudend spontaan krabben, gebruikten de onderzoekers een toxine om neuronen in verschillende groepen muizen met eczeem-achtige symptomen de verschillende neuroncircuits te doden.

Ze ontdekten dat beide paden samenwerken om chronische jeuk te veroorzaken. ‘Als we begrijpen hoe deze neurale paden eruitzien, kunnen we het op een slimmere manier afzwakken of verstoren’, zegt Goulding. Zo zouden toekomstige geneesmiddelen gericht op deze paden kunnen helpen bij de behandeling van chronische jeuk bij huidaandoeningen zoals psoriasis en eczeem.