Vissen die in verzuurd water leven, vertonen abnormaal gedrag. Ze blijken verschillende chemische prikkels niet uit elkaar te kunnen houden, en ze zijn brutaler dan hun soortgenoten die in normaal zeewater zwemmen.

CO2 seepage
Het opborrelen van vulkanisch koolstofdioxide maakt oceanen zuurder.
Bron: Flickr

Een nieuwe veldstudie laat zien dat de zuurgraad in de oceaan het gedrag van vissen beïnvloedt. Verzuring zorgt ervoor dat de dieren geen onderscheid kunnen maken tussen verschillende chemische prikkels, waardoor hun gedrag anders is ten opzichte van vissen die in normaal zeewater leven. Dat schrijven Australische mariene biologen deze week in Nature Climate Change.

‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’
LEES OOK

‘De mooiste dingen ontdek je door er niet specifiek naar te zoeken’

Medisch bioloog Yvette van Kooyk wil het immuunsysteem leren kankercellen aan te vallen door hun suikerjas-vermomming weg te knippen.

Normaal gesproken ligt de zuurgraad van zeewater rond de 8,14. In een zogeheten bubbelrif is dat anders. Daar komen koolstofioxide-bubbels van nature uit de bodem omhoog door vulkanische activiteit. Die bubbels zorgen ervoor dat de zuurgraad daar gemiddeld lager is, met een pH rond de 7,8. Om het effect van die verzuring te onderzoeker, vergeleken mariene biologen de gedragingen van vissen van een ‘normaal’ rif en vissen van een bubbelfif in Papoea-Nieuw-Guinea.

De onderzoekers vingen twee soorten rifbaarzen en twee soorten kardinaalbaarzen van de twee riffen om in het lab de gevolgen van verzuring te bestuderen. De onderzoekers deden in aquaria twee experimenten met verschillende waterstromen die na elkaar kwamen. Ze bekeken hoe de twee waterstromen het gedrag van de vissen beïnvloedden.

Geen reactie en geen angst

Bij het eerste experiment konden de vissen kiezen tussen zeewater met en zonder de geur van een roofdier. Vissen uit het normale, onverzuurde zeewater lieten ander gedrag zien dan de vissen uit de verzuurde omgeving. Dieren afkomstig uit normaal zeewater hadden een voorkeur voor dat water en brachten daar meer tijd in door. Voor de vissen uit het bubbelrif maakten de twee watertypes geen verschil. De vissen brachten evenveel tijd voor in het verzuurde als in het niet-verzuurde water.

Experiment nummer twee was een keuze-experiment waarin vissen konden kiezen tussen zwemmen in normaal of verzuurd zeewater. De resultaten waren overeenkomstig met die van het vorige experiment. In tegenstelling tot de vissen uit het normale rif, bleven de vissen van het zure bubbelrif gewoon op hun plek zitten, ook als het water geurprikkels bevatte van de aanwezigheid van een roofdier. Danielle Dixson van het Georgia-instituut voor technologie meldt in een persverklaring dat vissen uit verzuurde riffen wel kunnen ruiken, maar dat ze geen onderscheid kunnen maken tussen verschillende chemische prikkels.

Groep rifbaarzen (Dascyllus aruanus) Bron: Wikimedia Commons
Rifbaarzen (Dascyllus aruanus) worden brutaler van verzuurd water.
Bron: Wikimedia Commons

De verzuring had nog een ander effect op de vissen. Vissen uit de verzuurde omgeving blijken veel brutaler te zijn dan hun soortgenoten uit normaal zeewater. De onderzoekers vonden verschillen tussen de twee groepen in aquaria waar de dieren een stuk koraal hadden om te schuilen. De vissen uit het verzuurde rif kwamen gemiddeld na een seconde al uit hun schuilplaats, terwijl de andere groep vaak meer dan zes seconden bleef zitten. Ook nadat de onderzoekers de vissen terugjoegen naar het koraal, kwamen de brutaalste vissen het snelst uit hun schuilplaats. Door hun verminderde reactie op chemische prikkels en hun brutalere gedrag lopen de vissen een groter risico om gegeten te worden door roofdieren.

De volgende stap

Ondanks de hevige effecten die hoge verzuring door koolstofdioxide heeft op het gedrag van vissen, vonden de onderzoekers niet veel verschil in het aantal soorten of individuen dat zij waarnamen op de twee verschillende plekken. De onderzoekers verklaren dat grote roofvissen een voorkeur hebben voor complexe riffen met veel koraalsoorten, zoals het normale rif. Bubbelriffen zijn minder complex, dus komen er ook minder grote roofdieren voor. De risiconemende vissen blijven daarrdoor gespaard.

Volgens het VN-klimaatpanel IPCC wordt verzuring van de oceanen in de toekomst een probleem. Het panel zegt dat de zuurgraad van de oceanen zal dalen tot 7,8 in het jaar 2100 als de uitstoot van broeikasgassen blijft zoals die nu is.

De volgende stap voor de onderzoekers is om uit te vinden hoe vissen zich kunnen aanpassen aan verzuurd water. Eerst zullen de onderzoekers kijken of de vissen die worden geboren in het bubelrif ook degenen zijn die daar als volwassen dieren leven, of dat babyvisjes van het onverzuurde rif richting het bubbelrif zwemmen. ‘Ons onderzoek is een stap in de goede richting in het vinden van antwoorden voor de problemen van verzuring’, zegt Dixson in een persverklaring. ‘Het alternatief is om honderd jaar te wachten. Nu kunnen we ons misschien nog voorbereiden op wat komen gaat.’

Lees verder: