Aziatische olifanten hebben vijf dode kalfjes begraven in afwateringssloten op theeplantages in India. Dat hebben wetenschappers vastgesteld. Het is een zeldzaam voorbeeld van het begraven van doden door niet-menselijke dieren.
Voor het eerst is wetenschappelijk aangetoond dat Aziatische olifanten de lichamen van hun kalfjes opzettelijk begraven. Er zijn vijf begraven kalveren ontdekt in afwateringssloten op theeplantages in Noord-Bengalen, in India. De dieren lagen allemaal met hun poten boven de grond.
Voetafdrukken en drollen van verschillende groottes wijzen erop dat kuddegenoten van alle leeftijden hebben bijgedragen aan iedere begrafenis. Nachtwakers op de plantages meldden luide olifantengeluiden, die wel 30 tot 40 minuten aanhielden, voordat de kudde het gebied verliet.
Tijd 'vertraagt' bij het zien van iets gedenkwaardigs
Tijdens het kijken naar een opvallende afbeelding lijkt de tijd langzamer te gaan, ontdekten Amerikaanse hersenwetenschappers.
Ecoloog Akashdeep Roy van het Indian Institute of Science Education and Research in Pune en Parveen Kaswan van het Indiase bosbeheer denken dat het getrompetter duidt op rouw. Ook stellen ze dat de kuddes ‘behulpzaam en troostend gedrag’ vertoonden tijdens de begrafenissen. Zij publiceren hun vondsten in het wetenschappelijke vakblad Journal of Threatened Taxa.
Begrafenissen
‘Begrafenissen van kalveren zijn uiterst zeldzame gebeurtenissen in de natuur’, zegt Roy. Hij en Kaswan waren verbaasd dat de kalveren met de poten omhoog werden begraven. Maar als de kudde een kalf gezamenlijk begraaft, is dit wel de handigste positie om het karkas in de afwateringssloot te plaatsen, zegt Roy. Als sociale dieren kan het voor de olifanten het belangrijkst zijn om het hoofd van het kalf te begraven, zegt hij.
De lichamen van de kalfjes zijn later opgegraven en onderzocht. Ze varieerden in leeftijd van drie maanden tot een jaar oud. Een aantal was ondervoed en had infecties. Blauwe plekken op de rug van elk kalf duiden erop dat ze over lange afstanden naar de begraafplaats zijn gesleept of gedragen.
Bij Afrikaanse bosolifanten (Loxodonta africana) is eerder gezien dat ze dode lichamen bedekten met vegetatie. Ook is vastgesteld dat ze later terugkeerden naar de begraafplaats.
De Aziatische olifanten (Elephas maximus) in deze studie vermeden over het algemeen om terug te keren naar het graf. Ze gebruikten in plaats daarvan andere paden.
Familieleden
‘Deze waarnemingen vormen een indrukwekkend bewijs van de sociale complexiteit van olifanten’, zegt ecoloog Chase LaDue van de Oklahoma City Zoo. Andere onderzoekers hebben al eens opgemerkt dat olifanten zich op een bijzondere manier gedragen tegenover hun overleden familieleden, maar dit werk beschrijft voor het eerst een doelbewuste begrafenis van kalfjes nadat ze naar de begraafplaats zijn gedragen.
Toch zegt LaDue dat ‘we voorzichtig moeten zijn met hoe we deze resultaten interpreteren, vooral omdat het mentale en emotionele leven van olifanten nog steeds grotendeels mysterieus voor ons is.’ Hij is er niet van overtuigd dat het plaatsen van de kalveren opzettelijk was. ‘Ik kan me voorstellen dat olifanten een dood kalf in een smalle greppel duwen en dat het kalf, gezien de onhandige vorm en gewichtsverdeling, op de rug landt met de voeten in de lucht’, zegt hij. In de ondiepe greppel blijven de voeten uitsteken, maar niet omdat het hoofd bewust begraven is.’
Beschermde natuurgebieden
Het vrije leefgebied van olifanten krimpt, vooral in India, een land dat erg dichtbevolkt is. Slechts zo’n 22 procent van het land dat olifanten gebruiken, ligt in beschermde natuurgebieden.
‘Inzicht in hoe olifanten zich gedragen en reageren op snelle veranderingen in door mensen gedomineerde landschappen kan ons helpen bij het ontwikkelen van beschermingsstrategieën’, zegt LaDue.
