Kersvers, feestelijk en veelbelovend: dat was afgelopen vrijdag de allereerste uitreiking van de Cosmos Boekenprijs, voor het beste populairwetenschappelijke boek van het jaar. En de winnaar is … De paraplu-stelling, over wiskunde, van Mickaël Launay.
Er is een nieuwe prijs in het leven geroepen voor het beste populairwetenschappelijke boek van het jaar: de Cosmos Boekenprijs. In de Koninklijke Industrieele Groote Club te Amsterdam werd de winnaar afgelopen vrijdag met een avondvullend programma bekend gemaakt.
Zo rond de schemering stroomde het geheel volgens dresscode geklede publiek binnen, in de bibliotheek van het chique gebouw aan de Dam. Hier werden ze verblijd met een hapje en een drankje, en begonnen de eerste gesprekken over wie er zou winnen.
Heino Falcke fotografeerde als eerste een zwart gat: ‘Nog mooier dan ik al die tijd had verwacht’
Heino Falcke, hoogleraar radioastronomie, maakte in 2019 de eerste foto van een zwart gat. Op dit moment doet hij onderzoek n ...
Naast een vakjury, bestaande uit bekende wetenschappers, was er een 40-koppige jury van scholieren aanwezig, afkomstig van scholen van mavo, havo en vwo. Jim Jansen, hoofdredacteur van New Scientist, opende en presenteerde de uitreiking met veel enthousiasme: ‘Wat mooi om te zien dat hier zoveel belangstelling voor is. We hopen dat dit het begin is van een traditie.’
Genomineerden
Voordat de winnaar bekend werd gemaakt, gaf iedere genomineerde auteur een uitleg over zijn of haar boek. Het begon met Jean-Paul Keulen en zijn boek De fusiedroom, over hoe kernfusie nu écht werkt en wat we ermee kunnen.
Ans Hekkenberg deelde haar fascinatie voor fantasierijke natuurkunde en oneindige universa, die ze beschreef in Het multiversum. ‘Wat er ook gebeurt, ik ben blij: ergens in het multiversum is een versie van mij die deze prijs wint.’
Daarnaast was er Fransman Mickaël Launay, schrijver van De paraplu-stelling, die uitlegde hoeveel hij houdt van wiskunde en van erover praten om zijn fascinatie te delen. ‘Normaal maak ik YouTubevideo’s waarin ik over wiskunde praat. Maar ik wilde sommige zaken, zoals de wiskunde achter de relativiteitstheorie van Einstein, eens uitgebreider behandelen.’
Ook auteurs Carlo Rovelli en Frank Wilczek waren genomineerd, voor respectievelijk Helgoland en Fundamenteel, maar konden er zelf niet bij zijn. Van hen werd een filmpje afgespeeld voor de zaal, waarin ze extra uitleg over hun boek gaven.
Jongeren aanmoedigen
Hoewel het de eerste Nederlandse editie was, bestond deze prijs al in Italië. Die werd drie jaar geleden in het leven geroepen door Gianfranco Bertone, astrodeeltjesfysicus aan de Universiteit van Amsterdam. Ook hij was aanwezig om te vertellen over het ontstaan van dit initiatief: ‘Het doel is om jonge mensen aan te moedigen om te gaan lezen. Toen ik klein was, had ik maar één boekhandel in mijn dorp waar ik alle boeken van las. Tegenwoordig hebben jongeren te veel informatie en is het soms lastig om te kiezen of dingen te ontdekken.’
Dat aanmoedigen – en inspireren – van jongeren, lijkt op het eerste oog gelukt. Zo zegt een leerling uit 4 mavo, in net overhemd gekleed voor de gelegenheid: ‘Het was echt superleuk om te doen, omdat je boeken leest die je normaal niet zo snel vindt. Ik vond het zelfs zo interessant dat ik van deze auteurs nu ook meer wil gaan lezen.’
Een duidelijk oordeel
En na twee muzikale intermezzo’s, plus de inbreng van hoogleraar wetenschapscommunicatie Ivo van Vulpen en vakjuryvoorzitter en deeltesfysicus Jan Pieter van der Schaar, was het dan eindelijk zover.
Mickaël Launay werd naar voren geroepen, voor zowel de prijs van de vakjury als die van de scholieren, en ontving naast een warm applaus een gravure en twee keer tweeduizend euro. Hij stond vol verbazing op het podium, samen met zijn vrouw die de illustraties voor het boek maakte. Achteraf zegt hij: ‘Ik had dit echt niet verwacht. Natuurlijk hoop je erop, maar dat ik ze ook nog eens allebei krijg, dat is heel bijzonder.’
Dat de scholieren het eens waren over de winnaar, was te zien na afloop van het programma: bij de borrel mocht Launay nog een hele rij nieuwe, jonge fans voorzien van een handtekening.
