De bloedvaten in tumoren vormen een veelbelovend aangrijpingspunt bij de strijd tegen kanker. Farmaceutische onderzoekers presenteerden op een bijeenkomst in Duitsland nieuwe gegevens over hun strategie in de bestrijding van kanker.
Een experimenteel medicijn blijkt bij preklinisch onderzoek doeltreffend grote tumoren aan te vallen. De bloedvoorziening van de tumor vormt het aangrijpingspunt.
De bloedvaten in tumoren verschillen van normale bloedcellen. De cellen die de binnenwand van de bloedvaten bekleden, het endotheel, behouden de kenmerken van verse bij een deling gevormde cellen, in plaats van dat ze verouderen zoals normale endotheelcellen. Belangrijk voor het voorkomen van veroudering van deze cellen zijn de eiwitten die met vele dwarsverbindingen het skelet van de cel vormen, de tubulinen. De door farmaceutisch bedrijf AstraZeneca onderzochte verbinding ZD6126 grijpt op dat eiwit aan. Het verstoort het celskelet zodat de endotheelcellen hun platte vorm verliezen, en een bolvorm aannemen. Daarmee vernielt het middel de bekleding van het bloedvat, dat verstopt raakt. De bloedtoevoer stagneert en het achterliggende tumorweefsel krijgt geen zuurstof en voedingsstoffen meer. Afbraakproducten die de tumor produceert, kunnen niet meer afgevoerd worden. Hun concentratie stijgt tot giftige waarden en de kern van de tumor sterft.
‘Depressie zit niet alleen in het hoofd, maar in het hele lichaam’
Psychiatrisch epidemioloog Brenda Penninx onderzoekt het verband tussen mentale en lichamelijke gezondheid.
Tijdens het preklinische onderzoek is verbinding ZD6126 ingezet in een model van vergevorderde alvleesklierkanker. Daarbij werkte het goed in combinatie met het medicijn gemcitabine. Overigens kan het nog wel enige tijd duren voordat ZD6126 of verwante verbindingen daadwerkelijk in de medische praktijk kunnen worden ingezet.
Een andere veelbelovende strategie van farmaceuten vormt de ontwikkeling van medicijnen die de groei van bloedvaten in tumoren voorkomen of remmen. Een andere verbinding die AstraZeneca bestudeert, verbinding ZD6474, vermindert de vorming van bloedvaten in een model van een longtumor door de signalen naar de vasculaire endotheelgroeifactorreceptor, die aanzet tot de vorming, te remmen.
