Alcohol maakt meer kapot dan je lief is, maar drink je samen dan blijft je relatie wellicht overeind. Net als bij mensen zijn het bij prairiewoelmuizen de ongelijke drinkgewoontes tussen de man en de vrouw die een risico voor de relatie van vormen.

prairiewoelmuis alcohol
Prairiewoelmuizen zijn monogaam en houden van alcohol. Ze zijn perfect om het effect van alcohol op de relatie te bestuderen.

Prairiewoelmuizen zijn bijzondere knaagdieren. Ze zijn niet alleen monogaam, ze houden ook van alcohol. ‘Die combinatie maakt ze perfect voor het bestuderen van het effect van alcohol op de relatie’, zegt Andrej Ryabinin van de Oregon Health and Science University in de Verenigde Staten.

Frans de Waal (1948-2024): ‘Zo speciaal zijn wij mensen niet’
LEES OOK

Frans de Waal (1948-2024): ‘Zo speciaal zijn wij mensen niet’

Primatoloog Frans de Waal is op 14 maart 2024 overleden. In juni 2019 interviewde New Scientist De Waal. De les die hij meegaf: ‘zo speciaal zijn wi ...

Alcoholgebruik heeft vaak een negatief effect op langdurige relaties, schrijft de auteur. Zeker als er een groot verschil zit in het alcoholgebruik tussen de man en de vrouw. Om dit te bestuderen en mogelijk te koppelen aan biologische mechanismen in de hersenen, onderzocht Ryabinin het effect van alcohol op de relatie van prairiewoelmuizen.

Uit een eerder onderzoek is gebleken dat mannelijke en vrouwelijke prairiewoelmuizen verschillend reageren op alcohol bij het vormen van een band. Terwijl het mannetje minder voorkeur voor zijn partner krijgt naarmate hij meer drinkt, kruipt het vrouwtje juist liever tegen haar mannetje aan wanneer ze onder invloed is.

Romantische dronk

‘In deze studie wilden we kijken naar het effect op een relatie die al een tijdje bestaat’, vertelt Ryabinin. Twee prairiewoelmuizen kregen daarom een week om een band op te bouwen. Daarna gaven de onderzoekers het mannetje alcohol en de keus tussen het bekende vrouwtje en een vreemde vrouwelijke woelmuis.

Nuchtere mannen kropen tegen het bekende vrouwtje aan. ‘Prairiewoelmuizen zullen nooit bij een vreemd vrouwtje gaan liggen, maar de dronken mannetjes kropen ook niet tegen hun partner aan’, vertelt Ryabinin.

Maar als zowel het mannetje als het vrouwtje gedronken heeft, dan kruipt het stelletje wel weer bij elkaar. Dit bleek uit het onderzoek dat werd gepubliceerd in het vakblad Frontiers in Psychiatry. Deze resultaten zijn heel vergelijkbaar met de situatie bij mensen, waar juist als een van de partners drinkt meer scheidingen voorkomen.

Hersengebied op de radar

wetenschapskalender
In de Wetenschapskalender 2018 lees je elke dag een intrigerend feitje. Bestel in onze webschop

Om dit gedrag beter te begrijpen bestudeerden de onderzoekers de breinen van de mannelijke prairiewoelmuizen. In de breinen van de mannen die onder invloed waren, vonden zij een afname van oxytocine. Dat stofje stimuleert de voorkeur voor een partner. ‘Maar dit verklaart niet het verschil tussen gelijke en ongelijke drinkgewoontes’, vult Ryabinin aan, ‘aangezien de afname bij aangeschoten mannen werd gevonden onafhankelijk van de staat van het vrouwtje.’

Toch was een een verschil tussen de mannelijke prairiewoelmuizen die alleen of samen met hun partner hadden gedronken. De wetenschappers vonden toegenomen activiteit in een hersengebied dat het periaqueductale grijs heet, als het mannetje alleen had gedronken. ‘Of de hersenactiviteit het gevolg of de oorzaak is van het afstandelijke gedrag van de mannelijke woelmuis is niet zeker’, zegt Ryabinin, ‘maar we hebben dit hersengebied nu wel op de radar.’

Mogelijk speelt dit biologische mechanisme ook een rol bij mensen die scheiden in verband met alcoholgebruik. ‘Misschien kunnen we strategieën bedenken om de negatieve effecten van alcohol op de relatie te voorkomen’, zegt Ryabinin.

Mis niet langer het laatste wetenschapsnieuws en meld je nu gratis aan voor de nieuwsbrief van New Scientist.

Lees verder: