In delen van Australië zijn sterilisatie en voorbehoedsmiddelen ingezet in een poging om koalapopulaties te beheersen. Het lijkt er nu op dat deze strategie zijn vruchten afwerpt.

Dat blijkt uit een onderzoek van ecoloog David Ramsey en zijn collega’s van het Arthur Rylah-instituut voor milieuonderzoek in Melbourne. Zij analyseerden het effect van twee anticonceptieprogramma’s op koalapopulaties in gebieden waar de dieren zich iets te succesvol hadden voortgeplant. Door dat laatste dreigden de koala’s zichzelf uit te hongeren.

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’
LEES OOK

‘Wat mensen allang vergeten zijn, staat nog geschreven in bomen’

Met haar boomboor onderzoekt Valerie Trouet woudreuzen en reconstrueert ze wat die allemaal hebben meegemaakt.

De onderzoekers bestudeerden een programma dat tussen 2004 en 2013 plaatsvond in het Budj Bim National Park in de Australische staat Victoria. Daarbij werden koalavrouwtjes gevangen, waarna ze een implantaat met het hormoon levonorgestrel kregen. Dit voorbehoedsmiddel gaat doorgaans tien tot twaalf jaar mee. Ook keken de onderzoekers naar de effectiviteit van een sterilisatieprogramma op het Zuid-Australische Kangaroo Island tussen 1997 en 2013.

Favoriete boom

In bepaalde Australische staten, waaronder Queensland en Nieuw-Zuid-Wales, staan koala’s te boek als kwetsbare diersoort. Maar in delen van Victoria en Zuid-Australië zijn de dichtheden van de dieren zo hoog gestegen dat ze juist een risico vormen voor de bomen waar ze van eten.

Koala’s eten bij voorkeur de bladeren van slechts een paar soorten eucalyptusbomen. Met name de suikereucalyptus (Eucalyptus viminalis) is favoriet. Deze soort groeit enkel in Zuidoost-Australië. De bomen sterven doordat alle bladeren van een exemplaar worden opgegeten, een proces dat overbrowsing heet.

Dure overplaatsing

Overpopulatie leidde eerder tot sterfte van koala’s. In bepaalde gebieden daalde het aantal dieren drastisch, met één geval waarbij meer dan 70 procent van de koala’s stierf. Het overplaatsen van koala’s naar minder dichtbevolkte gebieden wordt ook als oplossing gebruikt. Die optie is echter duur en bovendien niet altijd mogelijk.

Het onderzoeksteam ontdekte dat de anticonceptieprogramma’s leidden tot het herstel van suikereucalyptusbomen met licht of middelmatig bladverlies. Daarnaast was er een significante afname van boomsterfte in Budj Bim National Park. De onderzoekers suggereren dat voor het tegengaan van overbrowsing een koaladichtheid van minder dan één per hectare vereist is.

New Scientist 84 januari 2021
LEESTIP: bestel het nieuwe nummer van New Scientist in onze webshop!